استفاده بهینه از دارایی ، هر یک از داراییهایی که قادر به تولید هستند و آنچه که آن ها واقعا تولید می‌کند را اندازه گیری می‌کند.این متغیر از تقسیم کل فروش‌ها بر کل داراییها اندازه گیری می شود.این نسبت، درآمد هر ریال از سرمایه گذاری را نشان می‌دهد که در استفاده مؤثر دارایی قابل استفاده باشد.

این مطالعه استفاده دارایی را ازتقسیم کل فروش ها برکل دارایی ها اندازه گیری می‌کند.به لحاظ اینکه رقم فروش مربوط به هر دوره از درجه مربوط بودن بالایی در همان دوره برخوردار است و درجه عینیت آن بالا است لذا استفاده از این شاخص می‌تواند مؤثرتر باشد.

اندازه شرکت (SIZE):

یکی از فاکتورهای درونی شرکت ها که بر ساختار مالی و سودآوری شرکت تاثیر می‌گذارد اندازه شرکت می‌باشد که در این پژوهش از طریق لگاریتم دارایی ها محاسبه می شود:

نسبت اهرم مالی :

اهرم مالی بیانگر آن است که شرکت تا چه حد به تامین مالی از طریق ایجاد بدهی( استقراض) به جای افزایش سرمایه متکی است. نسبت های اهرمی، ابزارهایی جهت تعیین میزان احتمال قصور( ناتوانی) شرکت در ایفای تعهدات مربوط به بدهی هایش می‌باشند. این نسبت به صورت زیر محاسبه می‌گردد:

بازده دارایی ها (ROA):

رایج ترین شاخص جهت محاسبه ی سودآوری بازده دارایی ها می باشدکه به صورت زیر اندازه گیری می شود:

۱-۱۰ – ساختار تحقیق

در این فصل ابتدا به بیان مسئله پژوهش پرداخته شد و به دنبال آن دلایل ضرورت انجام پژوهش و اهداف پژوهش ذکر گردید سپس برای انجام این پژوهش سوالات و فرضیات پژوهش تدوین گردید و در پایان فصل روش کلی پژوهش ، قلمرو پژوهش مشخص شد و سپس متغیر های پژوهش تعریف گردیدند.

ساختار تحقیق در سایر فصول به شرح زیر است:

فصل دوم:

مبانی نظری و مروری بر

پیشینه تحقیق

در این فصل ابتدا تعاریف متعددی ازجریانهای نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها گردید و سپس اهمیت تاثیر ساختار مالکیت بر رابطه جریان‌های نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها آن تشریح گردیده و با بحث ‌در مورد تاثیر ساختار مالکیت و مؤلفه‌ های آن بر این رابطه ادامه می‌یابد. در نهایت،‌ با اشاره به تحقیقاتی که در زمینه مربوط است ، به پایان می‌رسد.

فصل سوم:

روش شناسی تحقیق

این فصل به تشریح روش تحقیق اختصاص یافته است. در این فصل، فرضیه ­های تحقیق، متغیرهای تحقیق و نحوه­ سنجش آن ها، روش اجرای تحقیق و آزمون فرضیه ­ها ارائه می­گردد.

در این فصل، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ­های تحقیق ارائه می­گردد. در این فصل آمار توصیفی داده ­ها و نتایج آزمون فرضیه ­ها نشان داده می­شوند. نگاره­های این فصل به تفصیل در پیوست تحقیق ارائه شده است.

فصل چهارم:

تجزیه و تحلیل اطلاعات

این فصل شامل خلاصه موضوع و روش تحقیق، نتایج تحقیق و پیشنهادهای تحقیق بوده و در پایان منابع فارسی و انگلیسی و پیوست­ها ارائه شده است.

فصل پنجم:

خلاصه،‌نتیجه گیری و پیشنهادها

فصل دوم

مروری بر ادبیات تحقیق

۲-۱- مقدمه

در این فصل ابتدا تعاریف متعددی از جریان‌های نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها و سپس اهمیت آن ها تشریح گردیده و با بحث ‌در مورد تاثیر ساختار مالکیت و مؤلفه‌ های آن بر رابطه این متغیر ها ادامه می‌یابد. جریان‌های نفد آزاد و عدم استفاده بهینه از دارایی ها به عنوان محرک های مدیریت سود در سال‌های اخیر موجب اهمیت این موضوع گردیده تا محقق به دنبال بررسی تاثیر متغیر ساختار مالکیت بر متغیرهای ذکر شده باشد.. در این فصل کوشش شده است تا مبنای نظری پژوهش و چارچوب مفهومی موضوع بررسی و پیشنه پژوهش های بیان گردد.

۲-۲- مبانی نظری جریان نقد آزاد

جریان نقد آزاد جریان نقدی است ، مازاد برآنچه که برای تآمین مالی تمامی پروژه های با خالص ارزش فعلی مثبت که با نرخ هزینه سرمایه مربوطه تنزیل می شود، باقی می ماند. نظریه جریان نقد آزاد در سال ۱۹۸۶ توسط مایکل جنسن معرفی گردید. که طبق این نظریه وجوه نقد داخلی بیشتر به مدیران اجازه می‌دهد تا از کنترل بازار اجتناب کنند. در این حالت ، آن ها به موافقت سهام‌داران نیاز ندارند و برای تصمیم گیری ‌در مورد سرمایه گذاری ها بر حسب اختیار خود آزاد هستند. مدیران مایل به پرداخت وجه نقد ( مثل سود سهام ) نبوده، دارای انگیزه برای سرمایه گذاری هستند؛ حتی زمانی که هیچ سرمایه گذاری با خالص ارزش فعلی مثبت موجود نباشد.

تضاد منافع بین سهامدارن و مدیران در خصوص سیاست های پرداخت سود سهام ، مخصوصاً زمانی که سازمان ها جریان نقد آزاد قابل توجهی دارند، بیشتر است. مسئله اینجا است که چگونه می توان مدیران را به جای سرمایه گذاری یا اسراف در مصرف جریان نقد آزاد ، مجبور به پرداخت سود سهام کرد.پرداخت به سهام‌داران از قدرت مدیران می کاهد و از سوی دیگر ، ممکن است در صورت نیاز به تأمین سرمایه توسط بازارهای سرمایه ، تحت کنترل و نظارت قرارگیرند، در حالی که تأمین مالی داخلی مدیران را قادر می‌سازد از این نظارت شانه خالی کنند. همچنین اگر مدیران جرایان های نقدی آزاد را به جا سرمایه گذاری پروژه های کم بازده توزیع نمایند، سبب می شود ‌در مورد چگونگی اسنفاده از جریان های نقدی آتی هم تصمیم گیری نمایند، چرا که اگر درآینده سود پرداخت نکنند، قیمت سهام آن ها به شدت کاهش خواهد یافت.

بر اساس این نظریه مدیران ، انگیزه دارند که وجه نقد را انباشته نمایند تا منابع تحت کنترل خودرا افزایش داده ،بتوانند در خصوص تصمیم های سرمایه گذاری شرکت از قدرت قضاوت و تشخیص بهره مند شوند. به همین دلیل ، با وجه نقد شرکت فعالیت می‌کنند تا از این طریق مجبور به ارائه اطلاعات مشروح به بازار سرمایه نشوند ؛ هرچند مدیران ممکن است سرمایه گذاری هایی را انجام دهند که اثر منفی بر ثروت سهام‌داران داشته باشد.

این نظریه بازتاب‌های مهمی برای ساختار سرمایه به دنبال داشت. بر طبق آن پرداخت سود سهام به سهامدارن، جریان نقدی آزاد شرکت را کاهش می‌دهد. ‌بنابرین‏ انتظار می‌رود افزایش در سود سهام پرداختی، با کاهش دادن توانایی مدیران در تعقیب اهداف یا فعالیت‌های مغایر با منافع سهام‌داران، منافع سهام‌داران را افزایش دهد. مضاف بر این، نظر به اینکه بهره و اصل بدهی جزو تعهدات ثابت شرکت بوده و می‌بایستی در موعد مقرر پرداخت گردد، افزایش سطح استقراض نیز جریان نقدی آزاد شرکت را کاهش می‌دهد. در واقع اثر بدهی در پیشگیری از اهداف شخصی مدیران، بیشتر از اثر پرداخت سود سهام است زیرا در صورتی که شرکت در موعد مقرر تعهدات خود را ایفا نکند با مشکل ورشکستگی روبرو خواهد شد؛ در حالی که کاهش یا عدم پرداخت سود سهام مشکلات کمتری برای مدیران ایجاد می‌کند زیرا شرکت هیچگونه تعهد قانونی مبنی بر پرداخت سود به سهام‌داران ندارد. از این رو فرضیه جریان نقدی آزاد بیان می‌دارد از آنجایی که بدهی فرصت اتلاف منابع شرکت توسط مدیران را کاهش می‌دهد روی آوردن از سهام به بدهی در تامین مالی، ارزش شرکت را افزایش خواهد داد.

۲-۲-۱- اهمیت جریان نقد آزاد

معاملات با حق استرداد عموماً استقراضی هستند بدین معنا که ثمن معامله با حق استرداد غالباً وجه نقد است که انتقال دهنده مورد وثیقه (بدهکار یا وثیقه گذار)می بایست ظرف مدت مورد تراضی مبلغ وام را بپردازد، در غیر اینصورت افزون بر اصل و اجور، “خسارت تأخیر تأدیه” نیز بپردازد.^[۱۴۳]مبدأ خسارت تأخیر تأدیه در معاملات با حق استرداد، تاریخ انقضای مهلت مقرر در سند می‌باشد و احتساب آن نیازی به مطالبه طلبکار ندارد.^[۱۴۴]در حالی که در عقد رهن از آن جا که قبض مورد رهن شرطیت دارد و رهینه به تصرف مرتهن داده می شود مبدأ مذکور زمان تخلیه و تحویل رهینه می‌باشد.^[۱۴۵]

۷- استحقاق غیر بر مورد وثیقه:

همان‌ طور که ذکر شد، یکی از شرایط مورد وثیقه، قابلیت تصرّف شرعی است. لذا اگر مورد رهن مستحق للغیر درآید و مالک، رهن را اجازه ندهد سند رهنی، باطل می شود، بدون آن که به صحت عقد اصلی خدشه ای وارد نماید؛ زیرا اصل تابع فرع نیست و اشتغال ذمه یقینی برائت ذمه یقینی می‌خواهد، مگر به یکی از اسباب ماده ۲۶۴ ق.م؛ لازم به ذکر است سند رهنی حاوی اقرار صریح مدیونیت راهن دربرابر مرتهن است و مرتهن می‌تواند بر این مبنا و بقاء معامله پایه، بر اساس سند ذمه ای برای وصول طلب خود اقدام نماید.^[۱۴۶] در معاملات با حق استرداد که فی الواقع حاوی یک عقد معوض هستند و برخلاف رهینه در عقد رهن، غالباً مورد وثیقه یکی از عوضین محسوب می شود در صورتی که مورد وثیقه مستحق للغیر درآید و مالک اجازه نکند، کل معامله و نیز سند وثیقه ای باطل می شود. حال منتقل الیه (وثیقه گیرنده)نسبت به وصول وجه پرداخت شده نمی تواند بر اساس هیچ سندی اقدام نماید؛ زیرا به دلیل بطلان معامله اصلی، سند وثیقه ای نیز قهراً باطل شد و بدون امکان استناد به سند ذمه ای، صرفاً می‌تواند دعوای ایفای ناروا اقامه نماید. شورای عالی ثبت در رأی مورخ ۴/۴/۱۳۶۴ اینگونه اعلام نظر نموده است: «معامله با حق استرداد بوده و مدیون مالک مبیع نبوده است تا بتوان ماده ۳۴ ق.ث را رعایت کرد. اجرای مقررات اسناد ذمه ای هم در این مورد وجهی ندارد. ذی نفع می‌تواند برای احقاق حق به دادگاه مراجعه نماید».^[۱۴۷] ‌بنابرین‏ به دلیل بطلان معامله اصلی با حق استرداد، سند وثیقه ای فاقد اعتبار، قدرت اجرایی به صورت سند ذمه ای را نیز از دست می‌دهد.

مبحث سوم- مصادیق وثایق تجاری در نظام حقوقی ایران

در معاملات تجاری، ابزارهای معاملاتی به گستره محدود اموال مادی محدود نیست؛ بلکه امروزه، اموال ملموس به جهت عدم پوشش عوامل سرعت و امنیت، کمتر مورد توجه بازرگانان قرار گرفته و در مقابل، اوراق بهادار در معنای عام اعم از سهام شرکت های سهامی، اسناد تجاری در معنای خاص (اسناد براتی)و اسناد تجاری غیر براتی نظیر قبض انبارهای عمومی، مورد استعمال و استقبال آنان قرار گرفته است.^[۱۴۸] یکی از موارد شایع استعمال ابزارهای معاملاتی فوق الذکر، توثیق آن ها^[۱۴۹] برای تحصیل اعتبار و تضمین حسن انجام تعهد است. لازم به یادآوری است آن چه صحت اوراق بهادار گفته شده را در حقوق ما، با مشکل مواجه می‌سازد، مقایسه با قواعد عقد رهن است. در صورتی که با تفسیری که از عقد وثیقه بیان شد، می توان توثیق قانونی اموال مذکور را حتی اگر قائل به اعتباری بودن چنین اموالی شد، بدون تردید پذیرفت.

در نوشتار حاضر از میان مصادیق متنوع اوراق بهادار، که «به هر نوشته یا مستند قابل معامله ای که دارای ارزش مالی است»^[۱۵۰]تعریف می شود، توثیق ابزارهای تأمین مالی نظیر سهام شرکت های سهامی، اسناد تجاری براتی ( برات، سفته و چک)و اسناد تجاری غیربراتی نظیر قبض انبارهای عمومی را که برابر نظریه برگزیده، قابلیت وثیقه گذاری آن ها (مستقلاً و یا از طریق ظهرنویسی)می‌باشد، مورد بحث قرار خواهیم داد.

در پایان گریزی خواهیم داشت به مقررات بانکی در ایران، تا تأثیرات آن ها را بر عقود توثیقی بررسی نمائیم.

گفتار اول- سهام شرکت های سهامی

در ایران سابقه رسمی انتشار اوراق بهادار به قانون تأسیس بورس اوراق بهادار مصوب ۱۳۴۵ برمی گردد که در تبیین مصادیق اوراق بهادار، به ‌عنوان اولین و بدیهی ترین مصداق، “سهام شرکت های سهامی” را نام برده است.

سهم به ‌عنوان یکی از بدیهی ترین مصادیق ورقه بهادار در ماده ۲۴ لایحه اصلاحی قانون تجارت مصوب ۱۳۴۷ به حقوق سهامدار در شرکت تعریف شده است و ورقه سهم نوشته ای است که بیانگر حق مذبور باشد.^[۱۵۱] در مواد ۱۱۴ و ۱۱۵ ل.ا.ق.ت نیز به صراحت به توثیق سهام مدیران اشاره شده است. همچنین ماده ۶۷ آن قانون ‌در مورد تعویض اوراق قرضه با سهام، توثیق سهام را مفروض پنداشته است.

لیکن در خصوص ماهیت سهم، قانون تجارت سکوت اختیار نموده است و به همین جهت، محمل اختلاف نظر بین حقوق ‌دانان شده است: برخی سهم را طلب شریک از شرکت می دانند که طلب مذکور یک رابطه حقوقی دینی است.^[۱۵۲] بسیاری دیگر در خصوص ماهیت سهم، سکوت نموده و به اعلام منقول بودن و قابلیت ترهین آن کفایت کرده‌اند.^[۱۵۳]

برخی دیگر نیز مطابق ماده ۳۹ ل.ا.ق.ت توثیق سهام بی نام را به صورت سند در وجه حامل پذیرفته اند؛ ‌بنابرین‏ اگر به ‌عنوان توثیق به متعهدله منتقل گردد انتقال به قبض و اقباض بعمل می‌آید.^[۱۵۴] لیکن درخصوص سهام بانام شرکت ها ممکن است گفته شود، ماهیت حق دینی دارد که قابل ترهین نیست. در پاسخ گفته شده است تعریف عین معین در ماده ۷۷۴ق.م بر مطلق سهام صدق می‌کند، همانند تمبر پست که مانند یک کالا قابل خرید و فروش است و نیز ماده ۱۰ قانون انتشار اسناد خزانه مصوب ۱۳۴۳ که می‌گوید: « اسناد خزانه قابل خرید و فروش است…».^[۱۵۵]علاوه بر این می توان گفت ماده ۱۱۴ ل.ا.ق.ت به صراحت سهام بانام مدیران را تا پایان دوره تصدی آنان در شرکت به ‌عنوان وثیقه در صندوق شرکت پذیرفته است و اخیراًً بموجب “دستورالعمل توثیق اوراق بهادار” مصوب ۱۳۸۹ توثیق سهام بانام در بازار سرمایه، به منظور تأمین مالی از جمله اخذ وام از بانک ها، صراحتاً پذیرفته شده است. امر توثیق سهام پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار از طریق شرکتی تحت عنوان “شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه” که وابسته به سازمان بورس اوراق بهادار است با انسداد نماد معاملاتی سهام صورت می پذیرد. مطابق دستور العمل فوق الذکر، مسدود نمودن اوراق بهادار وثیقه گذار در پایگاه داده ها، به نفع وثیقه گیرنده می بایست مطابق شرایط دستورالعمل و وفق صدور کد وثیقه^[۱۵۶]صورت پذیرد.

در توجیه حکم قانون‌گذار در موارد فوق الاشاره در یک نظر صواب اعلام شده است که ماهیت سهم به طور مطلق، عین می‌باشد. در تبیین ماهیت حقوق سهام‌داران، پس از تفکیک سهم و ورقه سهم، معتقدند حقوق متعلقه به سهام با ورقه ادغام می شود؛ یعنی طور کلی بین سند و موضوع آن یگانگی وجود دارد.^[۱۵۷] ‌بنابرین‏ حق دارنده سهام که ممکن است وثیقه گیرنده باشد حق عینی می‌باشد که بر مال معین یعنی سهم، تعلق می‌گیرد.^[۱۵۸] پس همان‌ طور که شرکت های تجاری پس از ایجاد، شخصیت حقوقی مستقل از مؤسسین، پیدا می‌کند، سهم و اسناد تجاری براتی پس از ایجاد، از قرارداد منشأ شکل گیری خود متمایز می‌شوند.^[۱۵۹]

مدل زوهر و مارشال(۱۹۹۷): ویژگی های زیر را برای هوش معنوی برشمردند:

ظرفیت انعطاف پذیری؛ درجه بالایی از خودآگاهی؛ ظرفیت رویارویی با مشکلات؛ ظرفیت رویارویی و فراتر رفتن از رنج و زحمت؛ ظرفیت الهام گرفتن از ارزش ها و بینش ها؛ اکراه از عامل رنجش دیگران بودن؛ تمایل به درک ارتباط بین چیزهای متنوع؛ تمایل به پرسش سوالات«چرایی» و یافتن جواب های بنیادی. به طور کلی زوهر و مارشال(۱۹۹۷)، دو بعد اصلی درک سرچشمه هستی و زندگی معنوی را برای هوش معنوی در نظر گرفتند(به نقل از کینگ، ۲۰۰۸).

نظریه نوبل: از منظر نوبل^[۵۴](۲۰۰۱) هوش معنوی یک استعداد ذاتی بشری می‌باشد. وی با دیدگاه ایمونز(۱۹۹۸) برای هوش معنوی موافق است و دو مؤلفه‌ دیگر نیز به آن ها اضافه می‌کند:

1. 1. تشخیص آگاهانه این موضوع که واقعیت فیزیکی درون یک واقعیت بزرگتر و چند بعدی که ما هوشیارانه و ناهوشیارانه با آن به طور لحظه به لحظه تعامل داریم صورت بندی می شود.

1. پیگیری آگاهانه سلامت روان شناختی، نه تنها برای خودمان بلکه همچنین برای جامعه جهانی.

‌بنابرین‏ می توان عوامل زیر را در زمینه رشد هوش معنوی مؤثر دانست:

1. 1. احساس نیاز در جهت بهتر زیستن

1. 1. تفکر عمیق درباره خویشتن برای افزایش میزان خود اگاهی

1. 1. ایجاد چشم اندازی استراتژیک و بلندمدت برای زندگی خود

1. 1. خودسازی:در تعالیم اسلامی عمیقا به خود سازی اهمیت داده شده است،تا حدی که نتیجه بی توجهی به آن را، هلاکت دانسته اند.

1. عشق ورزی به خالق خویش و در مرحله بعد به دیگر موجودات(کامکار، ۱۳۸۶).

۲-۱۵- معنویت در سازمان

واژه spirituality به معنای معنویت از واژه لاتین «spiritus» گرفته شده، که «دمیدن» معنا می‌دهد و اشاره به دمیدن در زندگی فرد و دادن روح و معنا به زندگی فرد دارد. معنویت یکی از ابعاد انسانی است که با آگاهی و خود شناسی همراه است. یکی از پرکاربردترین تعاریف از معنویت توسط فرانکل^[۵۵](۱۹۷۲) ارائه شده است. او معتقد بود هرگاه انسان به فعالیت های مورد علاقه­اش می پردازد، یا با دیگران ملاقات می­ کند و یا به تماشای آثار هنری و ادبی می ­پردازد و یا به دامان طبیعت پناه می‌برد، وجود معنا را در خود احساس می­ کند. همچنین هنگامی که احساس می­ کند که وجود و هستی­اش به یک منبع لایزال پیوند خورده است و خود را متکی به چهارچوب ها و تکیه گاه های گسترده و قابل اتکایی مانند مذهب و فلسفه هایی که برای زندگی کردن انتخاب ‌کرده‌است، می­بیند، معنا را در می­یابد و آن را احساس می­ کند.

۲-۱۶- هوش معنوی و محیط کار

هوش معنوی نه تنها در حوزه فکری بلکه در حوزه های سازمانی، نیز مورد توجه است و علاوه بر حوزه های روانشناختی وارد حوزه های علوم انسانی(از جمله مدیریت )شده است. به جرات می توان گفت که شاید علت تحقیقات فزاینده در حوزه معنویت، مشاهده تاثیر چشمگیر آن در بهبود عملکرد فردی و سازمانی بوده است.«میتو فاکس^[۵۶]» (۱۹۹۴) بیان می‌کند که: ما باید راه را برای قلب ایجاد نماییم . بدون غذای قلب، ما از گرسنگی روحی می میریم و هر آنچه در محیط کار ارتقا یافته ایم و حقوق بالایی که دریافت کرده ایم، احساس مرگ روح را در ما آرام نخواهد ساخت. طی ۴۰۰ سال گذشته، غرب بین دنیای درونی و بیرونی تفاوت قائل شده است و فعالیت های دنیوی را از اموری مانند مذهب، معنویت و عرفان به کلی جدا ‌کرده‌است.این جدایی سبب خرافات زدایی و نفی تسلط کلیسا بر انسان غربی، تحت سلطه در آوردن طبیعت و پیشرفت علوم و فناوری مختلف، افزایش فوق العاده رفاه و حاکمیت قانون شده است و از سوی دیگر بشر را از جهات بسیاری از بالاترین جنبه‌های وجودی انسانی اش جدا ‌کرده‌است. در حقیقت در پارادایم مدرن به سهم روح و نیازهای درونی انسان توجه نشده است(به نقل از ساغروانی، ۱۳۸۸).

۲-۱۷- مهم ترین کارکردهای هوش معنوی در محیط کار عبارتند از:

1. 1. ایجاد آرامش خاطر و چگونگی تاثیر آن بر اثر بخشی فرد: آگاهی از خود، شایستگی کلیدی هوش معنوی است. متاسفانه اغلب ما خود را موجوداتی فیزیکی و مادی می بینیم و معتقدیم که زندگی تجربه ای مادی و فیزیکی است. طبیعتا اغلب ما معتقدیم که آرامش خاطر ما وابسته به شرایط فیزیکی زندگی است از جمله: پول، دارایی و … که همه این ها بستگی به شغل ما دارد. ‌بنابرین‏ عدم وجود این ها برای ما احساس ناامنی ایجاد می‌کند، درحالی که شغل، پول و دارایی چیزهایی هستند که می‌آیند و می‌روند و ما کنترل اندکی به روی آن داریم و یا اصلا کنترلی نداریم. در این صورت این ناامنی احساس ترس و استرس ایجاد می‌کند، به گونه ای که عملکرد و روابط ما را در کار و محیط کار تحت تاثیر قرار می‌دهد. رشد هوش معنوی که به معنای آگاهی عمیق تر از خود به عنوان موجودی غیر مادی است، در واقع منبعی از استعدادهای غیر عینی است که قبلا کشف نشده است. هنگامی که هوشیاری فرد افزایش پیدا کرده و مورد استفاده قرار می‌گیرد، در او احساس امنیت به وجود می‌آید و بدین ترتیب عملکرد او در محیط کار افزایش می‌یابد.

1. 1. ایجاد تفاهم و درک متقابل بین افراد: یکی از بنیان های اساسی برای ایجاد رابطه سالم، یکدلی است. ایجاد یکدلی برای بسیاری از مدیران سخت است، زیرا که آن ها را وادار می‌کند که فراتر از کارکردهای یک وظیفه حرکت کرده و بدین ترتیب احساسات و عواطف افرادی را که مشغول انجام وظیفه هستند درک کنند. تنها در ۱۰ تا ۱۵ سال اخیر ایجاد ارتباطات بخشی از کار مدیر تلقی می شود که اهمیت فزاینده ای یافته است. امروزه بسیاری از افراد، سازمان خود را ترک نمی کنند، بلکه مدیران خود را ترک می‌کنند. ‌بنابرین‏ تمایل به حفظ نیروی کار، یکی از دلایلی است که درک مدیران را نسبت به کارکنان الزامی می‌سازد. توانایی شناخت، فهم و پاسخ به احساسات دیگران، نیازمند درک عاطفی و احساسی قوی است و این در حوزه هوش عاطفی قرار دارد. با این وجود، لایه دیگری در زیر آن وجود دارد؛ لایه ای که علت وجودی احساسات است که ریشه اصلی این شناخت علت ها، در ک هوش معنوی وجود دارد.

1. مدیریت کردن تغییرات و از میان برداشتن موانع راه: برای اغلب افراد، تغییر رنج آور است. نمی توان تصور کرد زمانی که افراد ‌در مورد چالش های محتمل و نا محتمل آینده صحبت می‌کنند کاملا آرام باشند و بخندند. مقاومت در برابر تغییر با ایجاد رفتارهایی به روز می‌کند، از جمله: کنترل کردن، شکایت کردن، انتقادکردن، کنار کشیدن، انکار کردن و خود داری کردن. احساسات نهفته در این رفتارها، ترس، آشفتگی و عصبانیت است. حتی زمانی که فرد الزام به تغییر را به لحاظ عقلانی درکی می‌کند، احساس ترس ممکن است وجود داشته باشد، دلیل این امر راحت طلبی و وابستگی به راه های قبلی است. زمانی که افراد، اشتباهات درونی خود را عمیقا درک کنند، آن را تکرار نخواهند کرد و از ترس و آشفتگی در برابر تغییر رها خواهند شد و این عمیق ترین سطح هوش معنوی است(عبدالله زاده، ۱۳۸۸).

۲-۱۸- موانع رشد هوش معنوی

با ایجاد مرکز آموزش و پژوهش و شورای برنامه‌ریزی سازمان نیاز به مراکز مراقبت هر چه بیشتر محسوس گردید. ‌بنابرین‏ با راه‌اندازی دوائر مددکاری و تدوین و تصیویب آیین‌نامه‌های مورد نیاز از سوی ریاست قوه‌قضاییه، عملاً مراکز مراقبت بعد از خروج فعالیت خود را آغاز نمودند. ایجاد مراکز مراقبت در دستور کار سازمان و ادارات کل قرار گرفت و در تهران به علت کاربری ساختمان قبلی مرکز مراقبت بعد از خروج در پاییز سال ۱۳۷۸ با اختصاص دفتری در اداره کل زندان‌های استان مرکز مراقبت بعد از خروج استان تهران شروع به فعالیت نمود. با پیگیری ‌در مورد اخذ اطلاعات مورد نیاز از زندان‌های استان و کانون اصلاح و تربیت بنای ارائه خدمات مورد نیاز مددجویان متقاضی و معرفی شده از زندان گذاشته شد.^[۲۳]

۲-۲-۷- مجازات‌های جایگزین زندان

با آنکه در جرم‌شناسی دارای گرایش های گوناگون و مقابل و متضاد با یکدیگر است، هم آوایی همه گرایش ها در تأیید هدف اقدامات متخذه در ۱۹۷۵ یعنی تحدید کیفرهای کوتاه مدت زندان قابل توجه است. گرایش حاکم در جرمشناسی علمی درباره اثرات جرم زای زندان به طور کلی و خصوصاًً اثرات جرم زای مجازات های زندان کوتاه مدت، سخت پای می فشارد و بدین ترتیب در خط فکری فری قرار می‌گیرد. در برخورد نظریه تعاملی هم با کیفرهای کوتاه مدت مخالف آمیز است. این نظریه به خوبی نتایج «جریحه دار ساختن و لکه دار نمودن» را روشن ساخته است و شدیداًً مایل است که متخلفان و مجرمان از رسوایی و سرشکستگی اجتماعی مربوط به مجازات کوتاه مدت در امان بمانند. در جرم‌شناسی بنیادگرا یا جرم‌شناسی انتقادی نیز موضع مشابهی را می یابیم. این جرم‌شناسی که اصولاً عدم دخالت دولت را توصیه می‌کند نمی‌تواند طرفدار محدود ساختن کیفرهای ک.تاه مدت نباشد. زیرا این محدودیت باب حداقل دخالت را باز می‌کند. همچنین دیگر مکاتب؛ البته در آن خلال نیز این پرسش نیز مطرح شد که آیا نمی‌توان در استفاده از مجازات کوتاه مدت طریقه ای مطلوب را جستجو کرد؛ اما علی رغم پیشنهادات اصلاح گرانه نتایج حاصل از مراکز بازداشت انگلیس نا امید کننده بود. چون زندان‌ها همچنان به صورت مکان هایی باقی مانده بودند که روحیه را فرسوده می ساختند و موجب آلودگی اخلاقی و بیگاری می شدند. این نتایج سبب شد که کارشناسان از خیال پردازی ‌در مورد کیفر دست بردارند و به اصل تحدید مجازات های زندان خصوصاًً کوتاه مدت بپیوندند. که علاوه بر مشکلات و معایب دیگر خود عاملی برای کاهش تراکم جمعیت در زندان‌ها می‌باشد.^[۲۴]

ایجاد اصلاحات در نظام تعیین مجازات ها به معنای ایجاد طیف وسیعی از گزینه های مجازات است که با اجتناب از سلب آزادی، مجرمان را تحت کنترل قرار می‌دهد. اقدامات اصلاحی-تربیتی مجازات هایی هستند که به مجرمان اجازه می‌دهند در حالی که در جامعه حضور دارند در برنامه هایی که با هدف کنترل رفتار مجرمانه و جذب دوباره آن‌ ها در جامعه طراحی شده اند شرکت نمایند. معروف‌ترین و قدیمی‌ترین آن ها تعلیق مراقبتی و آزادی مشروط می‌باشند. دو هدف عمده این برنامه ها عبارت اند از حمابت از جامعه و آشتی دوباره مجرم با آن.^[۲۵]

جایگزین‌های مجازات زندان به دو دسته تقسیم شده‌اند: ۱٫ جایگزین‌های سنتی که شامل مواردی مثل تعلیق مراقبتی آزادی مشروط و جزای نقدی می‌باشد ۲٫ جایگزین‌های نوین مانند حبس در منزل جزای نقدی روزانه خدمات عام‌المنفعه و . . . می‌باشد.

یکی از نهادهایی که در میان نهادهای مختلف حقوق کیفری جایگاه ممتازی بر خوردار است تعلیق مراقبتی است که نه تنها در اکثر نظام‌های کیفری مورد قبول قرار گرفته بلکه موضوع بسیاری از پژوهش‌های جرم‌شناسی نیز واقع شده است.

۲-۲-۸- فلسفه تعلیق مراقبتی^[۲۶]

در حال حاضر با افزایش جمعیت زندان‌ها تلاش برای آزاد ساختن مجرمین از طریق استفاده از نهاد تعلیق مراقبتی در اکثر کشورها افزایش یافته است، این امر تنها یکی از دلایل استفاده از این نهاد است. دلیل دیگر، پیشگیری از وقوع پدیده «پذیرش فرهنگ از زندان» و پذیرش فرهنگ از زندان خود از علل تکرار جرم محسوب می‌شود ‌بنابرین‏ برای جلوگیری از این پدیده پیشگیری از زندانی شدن و زندان زدگی بزهکاران با تعلیق مراقبتی راه حل مناسبی است که در اکثر نظام های حقوق پذیرفته شده است.

در بیان از فلسفه تعلیق مراقبتی و به طور کلی و عام آن جایگزین‌های حبس باید گفت که با توجه به اینکه یکی از مهم‌ترین اهداف مجازات‌ها تربیت مجرم و ورود مجدد او به جامعه است معلق شدن اجرای مجازات همراه با قیودی خاص است در برخی موارد و نسبت به بعضی از بزه‌کاران مد نظر قرار گرفت و برای ایجاد نهاد حقوقی دلایلی را به شرح زیر ارائه نموده‌اند:

۱- تعلیق کیفر به نفع مجرم است زیرا هرچند با حکم محکومیت وی را متوجه خطری که در جامعه ایجاد کرده می‌کنند و او را به مجازات محکوم می‌نمایند ولی به بزه کار فرصت داده می‌شود تا در ترمیم و جبران عمل خود بکوشد و در عین حال بداند که جامعه در صدد انتقام او نیست و پیش از آنکه با اجرای مجازات وی را تنبیه کنند اصلاح او مورد نظر است با این فرض مرتکب جرم به واسطه انجام بزه دچار از هم پاشیدگی شغلی و اغتشاش زندگی که منشا بسیاری از دیگر جرائم است نخواهند شد و به دستگاه قضایی به عنوان قوه‌ای حاکم که مصلحت او را مورد توجه قرار نمی‌دهد نخواهند نگریست.

همچنین نسبت به قانون و مجریان آن احساس همبستگی عاطفی بیشتری نموده و در اصلاح خود بازگشت به جامعه خواهد کوشید.

۲- تعلیق کیفر به نفع جامعه نیز می‌باشد زیرا غالباً از این تأسیس حقوقی وقتی استفاده می‌شود که جرائم شدید نیستند و عناوین مجرم حرفه‌ای و یا مجرم به عادت و خطرناک نیز شامل شخص بزه کار نمی‌شود و در نتیجه جامعه که از مجازات این‌گونه بزه‌کاران بهره‌ای نخواهند برد بیهوده متحمل مخارج نگهداری آن‌ ها نخواهند بود.

علاوه بر آن از نیروی فراوان این گروه از بزه‌کاران به عنوان نیروی کار بی نصیب نخواهند شد.^[۲۷]

با توجه به مطالب مذکور می‌توان گفت که تعلیق اجرای مجازات خصوصاًً تعلیق مراقبتی تحت تأثیر جرم‌شناسی معاصر و توجه به تربیت افراد بشر که به سوی خیر و نیکویی گرایش دارند در قانون‌گذاری های مختلف مورد عنایت قرار گرفته است.

۳- ارتقاء و توسعه مهارت‌های فردی (اعمال جایگزین‌های حبس با معرفی مؤسسات حرفه ای و آموزشی بالاخص در گروه نوجوانان و جوانان بزه‌کار موجبات ارتقاء و توانمند سازی مهارت‌های زندگی را فراهم می‌کند)

۴- فردی کردن (این مکانیسم بیشتری سازگاری و هماهنگ سازی را با شخصیت مجرم دارد و تبعات مجازات کمتر متوجه سایر افراد بالاخص اعضاء خانواده می‌شود)

۵- پایین آوردن میزان تکرار جرم و جلوگیری از حرفه ای شدن بزه‌کاران اتفاقی (با توجه به عدم اعمال حبس که منتج به عدم معاشرت و مراوده بزه‌کار اتفاقی در زندان با سایر زندانیان به ویژه مجرمین حرفه ای و متجری می‌گردد امکان تکرار جرم و جرایم حاد کاهش می‌یابد)

فعالیت اصلی شرکت خرید و فروش سهام اوراق بهادار، مدیریت پرتفوی و مدیریت سهام شرکت های زیرمجموعه، انجام عملیات واسطه گری مالی در داخل و خارج از کشور، ایجاد مؤسسه کارگزاری و انتشار سبد سهام و ارائه خدمات مشاوره ای در خرید و فروش سهام و پذیرش در بورس می‌باشد.

شرکت کارگزاری آرمان تدبیر نقش جهان

این شرکت فعالیت‌های سرمایه گذاری و انجام امور معاملات آتی طلا، معاملات بورس اوراق بهادار، معاملات فرابورس، بورس کالا، مشاور پذیرش و عرضه سهام و کالا را به عهده دارد و در شهرهای اصفهان، تهران، رشت و مبارکه فعالیت می کند.

شرکت اعتماد گستر سپاهان:

این شرکت در زمینه ارائه کلیه امور خدماتی در زمینه‌های مالی، اداری، مهندسی، عمرانی، ساختمانی، ابنیه، راه سازی، پل سازی، مشاوره، انجام کلیه خدمات بازرگانی، اخذ وام از بانک‌ها و شرکت در مناقصه‌ها و مزایده ها فعالیت دارد.

۲-۳-۵-۲-۳- هلدینگ تولیدی

شرکت تولیدی و خدماتی صنایع نسوز توکا:

این شرکت در تاریخ ۲۱/۰۲/۱۳۷۰ تأسیس و به ثبت رسیده است. موضوع اصلی شرکت ساخت و تولید کلیه محصولات و فرآورده های نسوز، تعمیر و نگهداری انواع نسوز، انجام خدمات مکانیکی، برقی، تأسیساتی و نصب و راه اندازی کلیه عملیات پیمانکاری می‌باشد.

پروژه های انجام شده و در دست اجرا:

• • اجرای کوره بلند طرح توازن ذوب آهن اصفهان به مقدار ۲۰۰۰۰ تن

• • اجرای دریچه کشویی و روکش تاندیش در فولاد مبارکه

• • تعمیر و نگهداری مهمات سازی شهید شیرازی

• • تولید و تحویل ۳۰۰ تن جرم ریختنی برای ذوب‌آهن و فولاد خوزستان

توانمندیها:

• • تولید انواع جرم های نسوز، منیزیائی، آلومینا و سیلیکاتی

• تولید انواع ملات های نسوز و قطعات نسوز پیش ساخته

شرکت ایرن ذوب:

شرکت ایران ذوب در تاریخ ۱۶/۶/۱۳۶۲ به ثبت رسیده و موضوع فعالیت اصلی شرکت تولید و ساخت ماشین آلات صنعتی و عملیاتی ریخته گری می‌باشد.

پروژه های انجام شده و در دست اجرا:

• • ۶۸ مورد سفارش ساخت گلوله و سیلیس آسیا به وزن ۵۳۰۰ تن

• • سفارش ساخت حدود ۱۲۰۰۰ قلم قطعات مختلف

• ارسال گلوله و سیلیس بالغ بر ۱۰۸۱۳ تن و ساخت و ارسال قطعات فولادی بالغ بر ۵۸۹ تن

شرکت توکا رنگ فولاد سپاهان:

این شرکت در تاریخ ۲۸/۸/۱۳۸۵ به ثبت رسیده است و فعالیت اصلی آن در زمینه تولید و تأمین رنگ داخلی و بومی سازی این تکنولوژی و قطع وابستگی شرکت فولاد مبارکه به خارج از کشور بوده و در برنامه های آتی خود تکمیل و راه اندازی کارخانه جدید واقع در شهرک صنعتی رنگسازان و همچنین راه اندازی واحد ساخت انواع رزین ها در مقیاس صنعتی را در دستور کار خود دارد.

توانمندیها:

• • تولید پوششهای مخصوص صنایع فلزی (فولادی و آلومینیومی)

• تولید پوششهای جاده ها و معابر

شرکت تولیدی ‌لاسیتک‌های صنعتی میرکو:

شرکت میرکو در تاریخ ۱۸/۵/۱۳۶۹ به ثبت رسیده است. فعالیت اصلی شرکت در زمینه تولید انواع لاستیک های صنعتی، اجرای پوشش های حفاظتی تولید قطعات و روکش غلطک های پلی یورتان، اجرای تعمیر و نگهداری خطوط و تجهیزات نوار تفاله و انجام فعالیت های تحقیقاتی در ا ین خصوص می‌باشد.

از برنامه های شرکت می توان به بهبود روند تولید فعلی و افزایش توان تجهیزات و تأسیسات کارخانه که منجر به افزایش توان رقابتی می شود اشاره نمود.

شرکت بهسازان غلطک فولاد اصفهان:

این شرکت در تاریخ ۲۶/۱/۱۳۸۲ به ثبت رسیده است. فعالیت اصلی شرکت طراحی و ساخت، بهسازی و افزایش راندمان انواع غلطک های نورد فولاد و سایر فلزات، تهیه مواد اولیه صنایع، ماشین سازی، انجام عملیات حرارتی و انجام مبادلات تجاری و اقتصادی می‌باشد.

پروژه های انجام شده و در دست اجرا:

• اجرای قراردادهای بازسازی‌و تعمیر غلطک های ریخته گیری مداوم در مجتمع فولاد مبارکه

شرکت فولاد متیل:

این شرکت فروشنده بخشی از محصولات مجتمع فولاد مبارکه در داخل کشور و صادر کننده ورقهای فولادی به خارج از کشور است.

این شرکت به ضرورت و نیاز اقدام به سرمایه گذاری در چندین شرکت در سطح کشور نموده است و بر انجام فعالیت های تولیدی، صنعتی، بازرگانی، فنی و خدماتی در صنایع فلزی و فولاد می پردازد.

شرکت توکا تولید اسپادان:

این شرکت به عنوان هلدینگ تخصصی توکا در زمینه تولید ایجاد شده و مسئولیت مدیریت بر شرکت‌های صنعتی تولیدی گروه توکا و توسعه صنعتی را بر عهده دارد.

شرکت توکا شیمی سپاهان:

این شرکت در تولید وتصفیه و تامین موادشیمیایی مصرفی در صنعت فولاد مشغول به فعالیت می باشد و با توجه به دانش فنی موجود این شرکت توانایی تامین مواد شیمیایی مصرفی در صنعت اتومبیل  لوازم خانگی و شوینده ها را نیز دارد .

۲-۴- مطالعات پیشین

طبق جستجوی گسترده محقق، تحقیقات زیادی ‌در مورد بین‌المللی سازی در کشور انجام نگرفته است، لذا در بخش پیشینه داخلی تنها به دو مورد، پایان نامه کارشناسی ارشد مهدی تاج الدین و پایان نامه کارشناسی ارشد شرفی زاده اشاره خواهد شد. در ادامه مطالعات پیشین خارجی آورده می شود که از آن جمله می توان به تحقیقات ماینزبوک^[۹۵] (۱۹۶۸)، زهرا^[۹۶] (۲۰۰۲)، مولینا (۲۰۰۴) و پایان نامه دکتری قنات آبادی (۲۰۰۵) اشاره کرد.

۲-۴-۱- مطالعات پیشین داخلی

شرفی زاده (۱۳۸۶)، در پایان نامه کارشناسی ارشد خود به بررسی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر توسعه صادرات صنایع کوچک و متوسط (مورد مطالعه صنعت شیرینی و شکلات) پرداخته است. وی در این راستا دو پرسش را مطرح نموده:

1. 1. عوامل مؤثر بر توسعه صادرات صنایع کوچک و متوسط فعال در صنعت شیرینی و شکلات کدامند و میزان آن ها چقدر می‌باشد؟

1. اولویت بندی این عوامل به چه صورت است؟

پژوهش وی از نوع توصیفی- پیمایشی و کاربردی می‌باشد و داده ها از طریق پرسشنامه جمع‌ آوری شده اند. جامعه آماری تحقیق وی، شامل صنایع کوچک و متوسطی است که در زمینه شیرینی و شکلات فعالیت می‌کنند و در تهران دارای دفتر مرکزی می‌باشند. وی برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و نیز آزمون t تک نمونه ای، آزمون کای دو و آزمون فریدمن بهره جسته است.

در پاسخ به پرسش اول، از بین ۲۵ متغیری که مورد بررسی قرار گرفته اند، وضعیت متغیرها به شرح زیر است:

متغیرهای بسته بندی محصولات، تنوع محصولات، عنصر قیمت، عنصر توزیع، روابط عمومی، نیروی انسانی، شرایط تقاضای داخلی، استراتژی های بازاریابی، شناسایی و ارزیابی محیطی، بازاریابی بین‌المللی و توجه به تفاوت های بازارها در بین نمونه آماری در حد متوسط است. همچنین میزان متغیرهای تبلیغات، پیشبرد فروش، امکانات علمی و تحقیقاتی، منابع مالی، نقش دولت، عدم نوسانات غیره منتظره، تحقیقات بازاریابی، صنایع مرتبط و پشتیبان و برخورداری از زیر ساخت ها در بین جامعه آماری پایین تر از حد متوسط می‌باشند. در این بین فقط وضعیت متغیرهای کیفیت محصولات، مواد اولیه، بهره‌مندی از تکنولوژی، شدت رقابت داخلی، نگرش های راهبردی مدیریت و توانایی دانش مدیریت، بالاتر از سطح متوسط جامعه آماری می‌باشند.