در پژوهشی که توسط بال^[۹۱] در سال ۲۰۰۸ به منظور ارائه پایان نامه دکتری در دانشگاه جنوب شرقی نوا و با هدف پیش ­بینی انگیزه مدرس دانشگاه در استفاده از تکنولوژی آموزشی در کلاس­های درس سنتی بر اساس سهم خودکارآمدی رایانه، اضطراب رایانه، تجربه استفاده از تکنولوژی بر روی ۵۶ نفر از مدرسان دانشگاه ­های خصوصی و کوچک انجام شد؛ پیش ­بینی شد که خودکارآمدی رایانه، اضطراب رایانه و تجربه استفاده از تکنولوژی تأثیر مهمی بر انگیزه مدرس در استفاده از تکنولوژی آموزشی در کلاس درس سنتی خواهد داشت.

۲-۱۵-۳- نتیجه ­گیری

با مرور تحقیقات انجام شده در این زمینه، نتیجه گرفته می­ شود که در بیشتر تحقیقات توجه به نگرش­های افراد نسبت به رایانه بوده ­است نه اینترنت. چارچوب نظری تحقیق نشان می­دهد که عوامل متعددی در استفاده از اینترنت مؤثرند که نگرش­های کاربران بخش مهمی از آن است. با این وجود در بین گروه ­های مختلف مورد مطالعه نگرش نسبت به اینترنت مثبت ارزیابی شده و بین خودکارآمدی و تجربه استفاده از رایانه و اینترنت و نگرش نسبت به اینترنت و رایانه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجه کلی این­که هرچه میزان تجربه و استفاده از اینترنت و رایانه بیشتر باشد اضطراب اینترنتی و رایانه­ای کاهش یافته و نگرش کاربران نسبت به اینترنت افزایش می­یابد. درک انسان از خودکارآمدی بر الگوهای تفکر، انگیزش، عملکرد و برانگیختگی هیجانی تأثیر می­ گذارد. با توجه به مفهوم کلی خودکارآمدی رایانه و منابع اصلی کاهش و افزایش آن ‌می‌توان این نتیجه را گرفت که افراد احساس راحتی بیشتری هنگام کار با رایانه و اینترنت خواهند کرد و در پی آن اضطراب رایانه و اینترنت کاهش می­یابد.

سرعت خیره کننده پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات، روش­های زندگی بشر را به طور شگفت­انگیزی تحت تأثیر قرار داده­است، به­ طوری که رواج گسترده استفاده از وب سایت­ها در مدارس و خانه­ها باعث شده که آموزش و یادگیری از طریق اینترنت به یک روش معمول فراگیری تبدیل شود. در همه محیط­ها، به خصوص محیط­های آموزشی، وجود کاربرانی که این فناوری را به کار گرفته، بایستی نقش مهمی در استفاده از فناوری ایفا ‌می‌کنند، و با توجه ‌به این که کتابداران و دانشجویان این رشته به طور چشمگیری از اینترنت و رایانه استفاده ‌می‌کنند بررسی و تعیین نگرش نسبت به اینترنت و رابطه­ آن با سازه ­هایی مانند احساس خودکارآمدی، اضطراب اینترنت و تأثیر آن در مدت زمان و کیفیت استفاده از اینترنت در بین این قشر از کاربران اینترنت، ضروری به نظر می­رسد.

مرور مباحث نظری، جهت‌دهنده تحقیق حاضر درخصوص سنجش نگرش‌های کاربران اینترنت و همچنین موضوع اضطراب اینترنتی، احساس خودکارآمدی در استفاده از اینترنت، لذت‌بخش بودن اینترنت و مفید دانستن اینترنت است. در راستای چارچوب نظری تحقیق درخواهیم یافت عوامل متعددی در استفاده از اینترنت مؤثرند که نگرش‌های کاربران بخش مهمی از آن است. علاوه بر نگرش کاربران نسبت به اینترنت، می‌توان از موضوع “خودکارآمدی در استفاده از اینترنت، لذت‌بخش بودن اینترنت، مفید دانستن اینترنت، و اضطراب اینترنتی” نیز سخن به میان آورد. اهمیت، جایگاه و چگونگی استفاده از رایانه، اینترنت و فناوری اطلاعات، یکی از زمینه‌های پژوهشی و نظری در تحلیل‌های اجتماعی تلقی شده و حوزه های جدید نظری و پژوهشی در علوم اجتماعی نوین را به خود اختصاص داده است. برخی‌ از صاحب‌نظران، دوره‌ حاضر را به عصر رایانه و اینترنت تشبیه‌ می‌کنند. متناسب‌ با نفوذ رایانه و اینترنت در عرصه‌های‌ مختلف‌ حیات‌ اجتماعی‌، هر یک‌ از افراد جامعه‌ از تجربه‌ عملی‌ کوتاه‌ با رایانه و اینترنت برخوردار هستند. محاسبات‌، عملیات‌‌ بانکی‌ و دیگر سازوکارهای‌ رایانه‌ای، معرف‌ تجربه عملی‌ مذکور تلقی‌ می‌شوند. ‌بنابرین‏، افراد متناسب با‌ تجارب خود دارای‌ واکنش‌های‌ مثبت‌ و منفی ‌نسبت‌ به‌ رایانه و اینترنت هستند و‌ محققان، موضوعات‌ مذکور را در قالب‌ نگرش‌های افراد نسبت‌ به‌ رایانه و اینترنت مورد سنجش‌ قرار می‌دهند (زکی، ۱۳۸۵).

۲-۱۶- جمع‌بندی

در این فصل ادبیات تحقیق به صورت مشروح مورد بررسی قرار گرفت. هدف از بیان این­گونه توصیف موضوع، شناسایی متغیرها، روش­های پژوهش و درک خلأهای پژوهشی موجود در این حوزه است. توجه و بررسی در به‌کارگیری ماحصل پژوهش­های انجام شده، خود به عنوان یک مسأله پژوهشی در بسیاری از تحقیقات مورد توجه قرار گرفته، که برخی از آن­ها در ایران و برخی در خارج از آن صورت گرفته است. در این بخش به پژوهش­های انجام شده در داخل و خارج، در دو قسمت جداگانه پرداخته شد. با توجه به مطالب ذکر شده، می‌توان خلأهای پژوهشی را در بین تحقیقات صورت گرفته مشاهده کرد. لذا با توجه به اهمیت این موضوع، این حوزه نیازمند کار بیشتری ‌می‌باشد که تحقیق حاضر در راستای این هدف و مسأله شکل گرفته­است. آن­چه از بررسی این پیشینه ­ها حاصل می­ شود و همچنین با نگاهی کلی به تحقیقات صورت گرفته مشخص شد که اکثر پژوهش­های صورت گرفته در این حوزه اضطراب رایانه­ای و اضطراب کتابخانه ­ای را مورد بررسی قرار داده ­اند. از طرفی با تأمل در تحقیقات انجام شده، این مطلب استنباط می­ شود که پژوهش­های انجام شده در حوزه سنجش نگرش نسبت به اینترنت اندک است. در فصل سوم به بررسی روش تحقیق پرداخته خواهد شد.

فصل سوم

روش شناسی پژوهش

مقدمه

انجام هر پژوهشی نیازمند بهره­جویی از روش شناسی مشخص و پویایی است که بتواند با توجه به متغیرهای مورد مطالعه، به بهترین گونه آن­ها را تجزیه و تحلیل نماید و پژوهش خود را بر مبنای استواری مستقر سازد. به نحو معمول هر پژوهشگر سعی می­ کند به یک مسئله و یک پرسش واقعی که وجود دارد، طی یک فرایند تحقیق پاسخ دهد. پس از بررسی مباحث نظری و تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع پژوهش در فصل دوم، در فصل حاضر به بررسی روش­های اجرایی و معرفی روش مورد استفاده در انجام تحقیق حاضر پرداخته می­ شود، سپس جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه توضیح داده خواهد شد. در ادامه به معرفی ابزار اندازه ­گیری و تعیین روایی و پایایی آن پرداخته می­ شود و در نهایت شیوه جمع ­آوری و روش­های آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات معرفی خواهد شد.

۳-۱- روش پژوهش