وقایع ‌و خطرات موردحمایت نظام تامین اجتماعی عبارتنداز:

الف)مراقبت پزشکی(حمایت درمان)

ب)بیماری

ج)بیکاری

د)سالمندی

ه)ازکارافتادگی

ز)فوت

ح)بارداری

ط)کمک هزینه عائله مندی

۸-۲-۲-استراتژیهای تامین اجتماعی درجهان

‌در دوره جدید تامین اجتماعی پس ‌از تدوین استاندارد حداقل با توجه به زمینه‌های اقتصادی واجتماعی موجود درهرکشوروامکانات قابل وصول جهت تامین مالی هزینه های مربوط به حمایت‌های مذکور،دودیدگاه زیردربرقراری طرحهای حمایتی نزدبرنامه ریزان وتصمیم گیران نظامهای تامین اجتماعی کشورهای جهان متبلورمی گردد.

الف)نگرشی مبتنی براشتغال وبیمه ای

ب) نگرشی همگانی وغیربیمه ای

اولی ناظربرحمایت افرادشاغلی است که ازطریق کاروپرداخت حق بیمه شرایط برخورداری ‌از مزایای مقرررابدست می آورندودومی حاکی از حمایت اعضای جامعه صرفنظرازاشتغال آنان می‌باشد.

هریک ازدو دیدگاه فوق خودبه چنداستراتژی تقسیم می‌شوند.

الف) استراتژی نگرشی مبتنی براشتغال وبیمه ای

۱-استراتژی بیمه های اجتماعی(surances strategy )

قبل ازدوران صنعتی شدن جوامع اروپایی وحد ونسب جامعه های تجاری ومفاهیم مربوط به آن یک پیش داشت محیطی برای تعیین یک خط مشی اجتماعی جهت تامین افراد درقبال مخاطرات احتمالی ازدیر باز موردعمل برنامه ریزان قرارگرفته ‌و طرح‌های حمایتی متنوعی مبتنی براین استراتژی خصوصاً با تبعیت از مدل بیمه های اجتماعی اجباری مدون آلمان (۱۸۸۹-۱۸۸۳)برپایه اصول بیمه وضع گردیده است .بدین منظورمفهوم بیمه وسیله ای برای کاهش عدم اطمینان یک طرف بنام بیمه گذار ازطریق انتقال خطروطرف دیگر بنام بیمه گر که درصورت بروز حادثه محتمل الوقوع ضرر اقتصادی بیمه شده را درقبال دریافت وجهی بنام حق بیمه تقبل می‌کند به شکل گسترده تری و به صورت اجباری درسطح جامعه تعریف می شود.‌علی‌رغم اینکه استراتژی بیمه های اجتماعی به سبب ارتباطش با اشتغال فرد بیمه شده نمی تواند تمام افراد جامعه را تحت پوشش قرار دهد اما بخاطربهره مندی از سوابق علم محاسبات احتمالی و طرق اجرائی مورد قبول در جامعه ‌بر اساس آمارمنتشره در بین استراتژی بیمه های اجتماعی شاخص می‌باشد( سازمان تامین اجتماعی،۱۳۸۶،۱۵)

۲- استراتژی مسئولیت کارفرما

دسته ای دیگراز کشورها ،برخی از حمایت‌های خود را از طریق اتخاذ استراتژی مسئولیت کارفرما به مورد اجرا در می آورند و این امر از این واقعیت ناشی می شود که به سبب وجود یک سابقه طولانی رابطه استاد و شاگردی دراروپای قبل از انقلاب صنعتی،پس ازمعرفی ماشین وایجاد کارگاهای بزرگ صنعتی،این رابطه به شکل رابطه کارفرما و کارگر با انعقاد قراردادهای کار به صورت عرف درآمد وازآنجایی که ذاتا صنعت مخاطره آمیز می‌باشد ‌و تاکید برقصور کارگر درایجاد حادثه نمی توانست رافع مسئولیت کارفرما گردد،به منظورحفظ سلامتی کارگران که به تبع کارفرما ‌و کارگاه وی در معرض حادثه قرار می گیرند تدابیری در جهت احقاق فرد صدمه دیده اتخاذ گردید که این امر برای اولین بار با وضع قانون غرامت کارگران دراواخرقرن نوزدهم ‌به این مسئولیت خیرخواهانه و انسان دوستانه کارفرما جنبه قانونی بخشیده وامکان احقاق حق کارگران ‌را از طریق دعوی درمحاکم قضایی فراهم ساخت.(غدیری؛عقیقی؛۱۳۸۴-۱۳۸۵،۲۳)

درحال ‌حاضر به طور گسترده این مسئولیت که قبلا محدود به حمایت کارگران در قبال حوادث ناشی ازکاربودبه دیگرحمایتها قبیل،پیری،ازکارافتادگی ،بیماری،ایام استراحت بارداری وکمک خانواده وعلاوه برآن پیشگیری در مقابل بیماری های شغلی تعمیم داده شده است وبدین نحو با شرکت دادن کارفرما درتامین تمام یا بخش اعظم هزینه های مربوط به عنوان یکی از اهرم های موثردر جهت تقویت واستحکام رابطه کارگر وکارفرمابه خدمت گرفته شده است. امروزه ‌بیشتر این استراتژی بیمه های اجتماعی رابرای ارائه حمایت‌های خود انتخاب کرده‌اند به ‌عنوان یک استراتژی مکمل مطرح می‌باشد.(همان ماخذ،۲۳)

۳- استراتژی صندوق های احتیاط

استراتژی صندوق های احتیاط به عنوان یک نگرش درجهت اعطای طرحهای حمایتی یک نوع پس انداز برای افراد تحت پوشش محسوب می‌گردد عمدتاً کارفرما وکارگر در این نگرش مبالغی را به ‌عنوان حق سهم به یک مؤسسه‌ دولتی با یک صندوق تحت اداره بخش خصوصی می پردازند واین مبالغ به حساب بستانکاربیمه شده منظورمی گردد. پس ازانقضای مدت مقرر (یک دوره معینی) مبالغی به صورت مقطوع ویکجا شامل اصل وجوه ذخیره شده وسود حاصله از سرمایه گذاری وبهره های بانکی متعلقه آن به ذینفع پرداخت می شود. این استراتژی که به طورغالب درحال حاضردر بین ۲۲کشورجهان سوم رایج می‌باشد به ‌عنوان یک روش سنتی خود یاری وبا استفاده از پس اندازهای اولین باردرکشورهای مستعمره انگلستان برقرارگردیده است.(همایون پور،۱۳۸۶،۴۵)

بخش سوم تامین اجتماعی درایران

۱-۳-۲-تعریف تامین اجتماعی :

تامین اجتماعی حمایتی است که جامعه از اعضای خانواده ها برای دسترسی مطمئن به مراقبت‌های صحی ‌و بهداشتی به عمل می آورد و امنیت درآمد را مخصوصا در موارد پیری، بیکاری، بیماری ، ازکارافتادگی،معلولیت کاری و از دست دادن نان آور تضمین می کند.

۲-۳-۲-تاثیرتامین اجتماعی درجامعه:
تامین اجتماعی تاثیر قدرتمندی روی تمام سطوح جامعه دارد و به کارگران و خانواده های شان تسهیلات صحی و بهداشتی ارائه می کند و در برابر درآمد کم، چه در کوتاه مدت و در برابر بیکاری، بیماری یا زایمان یا چه در دراز مدت و به خاطر از کار افتادگی و یا مصدومیت کاری حمایت می کند. به سالمندان در دوره تقاعد کمک هزینه ارائه می کند. کودکان از برنامه های تامین اجتماعی کمک به خانواده برای هزینه تحصیلی کودکان بهرمند می‌شوند. تامین اجتماعی برای کارگران جهت حفظ ثبات روابط کاری و نیروی کار تولید کمک می‌کند و به همبستگی اجتماعی و رشد و توسعه کشور به طور کل و کم اثر کردن تاثیر تغییرات اجتماعی بر مردم کمک می‌کند و بالاخره مبنایی را برای دیدگاه مثبت تر در قبال جهانی سازی فراهم می‌سازد.(نیکوپور؛ریاضی،۱۳۸۸،۲۴)

۳-۳-۲-تاریخچه تامین اجتماعی در ایران