از بحث حاضر واضح است که ناهمسانی به طور بالقوه یک مشکل جدی است و پژوهشگر باید بداند که آیا در وضعیت مفروض با این مشکل مواجه است یا نه. اگر وجود آن ثابت شد، پس می توان برای رفع آن اقدام کرد. همانند به کارگیری رگرسیون حداقل مربعات وزنی یا روش های دیگر، قبل از اینکه راه های تصحیحی مختلف را آزمایش کنیم، به هر حال باید وجود یا احتمال وجود ناهمسانی در موقعیت مفروض را فهمید.

خلاصه فصل سوم

در این فصل ابتدا با بیان مقدمه­ای بستر ی را جهت ورود به بحث این فصل آماده نمودیم. سپس به بیان پرسش های مطرح شده در تحقیق پرداختیم که فرضیه های تحقیق با توجه به آن ها مطرح گردیدند. سپس به بیان فرضیه های تحقیق که با توجه به آن ها اقدام به انتخاب متغیرهای مناسب جهت آزمون آن ها نمودیم پرداختیم. پس از آن به بیان روش تحقیق، جامعه ی آماری، فهرست شرکت های مورد مطالعه، روش جمع‌ آوری اطلاعات، قلمرو موضوعی- مکانی و زمانی تحقیق، ابزار مورد استفاده در تحقیق، تصریح مدل و بیان جزیی روش تحقیق انجام گرفته در فصل اقدام نمودیم.

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل اطلاعات

۴-۱-مقدمه

در این فصل به تجزیه و تحلیل داده ­های جمع‌ آوری شده، تلخیص شده و طبقه بندی شده متغیرهای پژوهش پرداخته می شود.تجزیه و تحلیل داده ها مشتمل بر دو بخش زیراست:

الف- توصیف داده ها

ب- تحلیل داده ها

ابتدای این فصل با توصیف داده ها برای متغیرهای مستقل و وابسته شروع شده است. آمارهای توصیفی از جمله میانگین، میانه، واریانس، چولگی ‌و کشیدگی، برای تمام متغیرها محاسبه شده است. این شاخص ها توزیع آماری متغیرها رانشان می­دهد.

در بخش دوم به تحلیل داده های آماری با بهره گرفتن از همبستگی و پردازش مدل رگرسیون و هر یک از آزمون‌های مرتبط با آن با بهره گرفتن از نرم افزار ایویوز ۷^[۳۴]و اس پی اس اس ۱۹^[۳۵]پرداخته می شود.

۴-۲- آمار توصیفی

در اولین گام برای تجزیه و تحلیل داده ها، آماره های توصیفی داده ­ها تحت مطالعه مورد محاسبه قرار می‌گیرد. جدول آمار توصیفی زیر بیانگر مقدار پارامترهای توصیفی برای هر یک از متغیرهای به صورت مجزا و برای مجموع سالها ‌می‌باشد. این جدول شامل اطلاعات مربوط به تعداد داده ها، میانگین، می نیمم و ماکسیمم و همچنین شامل شاخص های پراکندگی مربوط به متغیرها شامل واریانس، چولگی و کشیدگی است که بیانگر پراکنش داده ها حول محور میانگین است.

جدول شماره ۴-۱: آمارهای توصیفی بر حسب بر حسب داده های ماه- سال متغیرهای تحقیق

تعداد
حداقل
حداکثر
میانگین
انحراف معیار
واریانس
چولگی
کشیدگی

مقدار

مقدار

مقدار

مقدار

مقدار

مقدار

مقدار

انحراف استاندارد

مقدار

انحراف استاندارد

شاخص بازده صنعت دارویی

۷۲

۴۶۰٫۷۰

۱۴۹۷٫۲۰

۹۰۴٫۹۲۴۷

۳۹۸٫۴۵۴۲۵

۱۵۸۷۶۵٫۷۸

.۲۴۱

.۲۸۳

-۱٫۷۹۲

.۵۵۹

شاخص بازده صنعت محصولات چوبی

۷۲

۳۷۱۳٫۵۴

۲۸۲۰۵٫۹۰

۸۴۰۵٫۹۵۰۱

۴۷۴۲٫۵۲۲۷

۲۲۴۹۱۵۲۲٫۳۶

۱٫۶۸۳

.۲۸۳

۴٫۳۲۲

.۵۵۹

نرخ ارز

۷۲

۹۰۳۹٫۰۰

۲۴۶۹۴٫۰۰

۱۱۲۰۶٫۸۴۷

۳۴۸۸٫۲۰۲۸

۱۲۱۶۷۵۵۹٫۱۴

۳٫۲۹۶

.۲۸۳

۱۰٫۴۹۵

.۵۵۹

نفت سنگین ایران

۷۲

۳۶٫۸۸

۱۲۶٫۷۵

۸۶٫۷۶۱۰

۲۲٫۹۵۱۵۴

۵۲۶٫۷۷۳

-.۲۶۴

.۲۸۳

-.۸۶۱

.۵۵۹

تعداد

۷۲

منبع: یافته های تحقیق

نتایج جدول فوق اطلاعات آمارهای مرکزی و پراکندگی را نشان می‌دهد. آماره های چولگی و کشیدگی شاخص های مناسبی برای ارزیابی توزیع داده های تحقیق می‌باشند. ‌بنابرین‏، ابتدا چولگی و کشیدگی داده ها آزمون می شود. چولگی معیاری از تقارن یا عدم تقارن تابع توزیع می‌باشد. برای یک توزیع کاملاً متقارن چولگی صفر و برای یک توزیع نامتقارن با کشیدگی به سمت مقادیر بالاتر چولگی مثبت و برای توزیع نامتقارن با کشیدگی به سمت مقادیر کوچکتر مقدار چولگی منفی است. نتایج جدول فوق نشان می‌دهد که داده نسبتا پراکنده هستند ولی عمدتاً در حد مجاز قرار دارند.کشیدگی نشان دهنده ارتفاع یک توزیع است.به عبارت دیگر کشیدگی معیاری از بلندی منحنی در نقطه ماکزیمم است و مقدار کشیدگی برای توزیع نرمال برابر ۳ می‌باشد. کشیدگی مثبت یعنی قله توزیع مورد نظر از توزیع نرمال بالاتر و کشیدگی منفی نشانه پایین تر بودن قله از توزیع نرمال است.در حالت کلی چنانچه چولگی و کشیدگی در بازه (۲ ، ۲-) نباشند داده ها از توزیع نرمال برخوردار نیستند. نتایج کشیدگی حکم قطعی برای نرمال بودن توزیع داده ها را به دست نمی دهد لذا می بایستی آزمون های بیشتری در این خصوص اجرا گردد.

۴-۳-آزمون نرمال بودن داده ها

برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کلموگراف-اسمیرنف استفاده شده است. با بهره گرفتن از این آزمون می توان نرمال بودن یا نبودن داده ها را بررسی نمود. در تحلیل های رگرسیونی نرمال بودن متغیرها از اهمیت زیادی برخوردار است. ‌بنابرین‏ برای تمامی متغیرها (مستقل و وابسته) این آزمون انجام گرفته است. فرض صفر و فرض مقابل آن به شرح زیر است:

H0: توزیع داده ها نرمال است

H1: توزیع داده ها نرمال نیست

جدول شماره ۴-۲- آزمون کلموگراف-اسمیرنف

شاخص بازده صنعت دارویی
شاخص بازده صنعت محصولات چوبی
نرخ ارز
نفت سنگین ایران

مقدار آزمون کلموگراف اسمرینف

۱٫۶۸۳

۱٫۴۷۵

۲٫۳۵۷

۱٫۱۹۱

سطح معناداری

.۰۰۷

.۰۲۶

.۰۰۰

.۱۱۷

منبع: یافته های تحقیق

با توجه به جدول بالا؛ از آنجایی که به استثناء متغیر کنترل قیمت نفت سنگین ایران سطح معناداری داده ها کمتر از ۵% می‌باشند. نشان دهنده این هستند که داده ها به استثناء متغیر یاد شده، نرمال نمی باشند، ‌بنابرین‏ فرض H₀ رد می شود.

اما از آنجایی که تعداد نمونه های آماری زیاد می‌باشند،با توجه به قضیه حد مرکزی، فرض را بر نرمال بودن آن قرار می‌گیرد.

۴-۴-بررسی خطی بودن الگو و تشخیص و حذف نقاط پرت

به کارگیری نمودارهای پراکنش^[۳۶] ، به عنوان ابزاری سودمند قبل از پردازش مدل دو دلیل دارد:

الف) حدس نوع الگو (خطی بودن یا نبودن)

ب) تشخیص نقاط پرت

‌بنابرین‏ قبل از پردازش مدل مناسب‌ترین و ساده ترین روش استفاده از این نمودارهاست. این نمودارها متغیرهای مستقل را در مقابل متغیر وابسته نشان می‌دهند. در ادامه نمودار پراکنش برای چهار متغیر تحقیق آورده شده است.

الف) حدس نوع الگو (خطی بودن یا نبودن)