۱-۸-۱)بازارگرایی

تعریف مفهومی:

تاکنون تعاریف مختلفی برای بازارگرایی ارائه شده است. بر مبنای دیدگاه نارور و اسلیتر(۱۹۹۰) بازارگرایی عبارت است از: فرهنگ سازمانی که به صورت کارآمد و اثربخش رفتارهای فردی را به منظور خلق ارزش­های افزون­تر برای مشتریان هدایت کرده و برای ارتقای عملکرد تجاری شرکت لازم و ضروری است(نارور و اسلیتر، ۱۹۹۰). نارور و اسلیتر از دیدگاه­ های فرهنگی به بازارگرایی می­نگرند و سه بعد مشتری­ گرایی، رقابت­گرایی، هماهنگی میان­وظیفه ­ای را برای آن در نظر ‌گرفته‌اند.

تعریف عملیاتی:

برای اندازه ­گیری این متغیر از شاخص­ های مقابل استفاده شده است: تعهد مشتری، خلق ارزش برای مشتری، درک نیازهای مشتری، متمرکز کردن اهداف برای جلب رضایت مشتری، اندازه ­گیری رضایت مشتری بعد از ارائه خدمات پس از فروش، اطلاعات افراد درگیر در فرایند فروش، میزان سرعت ‌پاسخ‌گویی‌ به اعمال رقبا، تصمیم ­گیری­های مدیران ارشد ‌در مورد استراتژی­ های رقبا و ارزیابی فرصت­ها برای کسب مزیت رقابتی، سیستم ‌پاسخ‌گویی‌ به تماس­های مشتریان، توزیع اطلاعات ‌در مورد عملیات، یکپارچگی عملیاتی در استراتژی­ها، تمامی عملیاتی که در خلق ارزش برای مشتری نقش دارد و توزیع منابع با دیگر واحد­های کسب و کار.

• • 1. تکنولوژی­گرایی:

تعریف مفهومی:

امروزه بهره­ گیری مؤثر از تکنولوژی، مهمترین موضوع پیش روی شرکت­های تکنولوژی­محورمی باشد و مطمئناً این روند در آینده تشدید خواهد شد (مگانتز، ۲۰۰۲، ۴). توانمندی­های تکنولوژیک هسته­ای یک سازمان شامل مجموعه ­ای از مهارت­ های متمایز (که در سرمایه انسانی سازمان قرار دارد) راهواره های سازمانی (که در سطح شرکت اجرامی­شود) و دارایی­ های خاص (تکنولوژی­های پیشرفته تولید، سیستم­های اطلاعات، تولید به کمک کامپیوتر و…) که زیربنای مزیت رقابتی سازمان هستند، ‌می‌باشد(هریسون و سامسون، ۲۰۰۲).

تعریف عملیاتی:

برای اندازه ­گیری این متغیر از شاخص­ های مقابل استفاده شده است:داشتن شبکه ای قوی از تامین کنندگان تکنولوژی، داشتن تکنولوژی بهتر از دیگر تامین کنندگان، طراحی محصول جدید بر اساس تکنولوژی، فعال بودن شرکت در توسعه تکنولوژی و برنامه های کاربردی.

۱-۸-۳)محیط رقابتی:

تعریف مفهومی:

در محیطی که شدت رقابت در آن کم است، مشتریان انتخاب زیادی ندارند و ‌بنابرین‏ به آنچه که در بازار وجود دارد روی می ­آورند. در عوض، در شرایط افزایش رقابت، مشتریان گزینه­ های زیادی دارند، و محصولات و خدمات را به دلیل اینکه به نیاز­های آن­ها پاسخ نمی­دهند را رد ‌می‌کنند. در نتیجه نه­تنها سطح بالایی از رقیب­گرایی، بلکه سطح بالایی از مشتری­ گرایی برای درک توقعات مشتریان مهم است، و همچنین سطح بالاتری از هماهنگی میان­وظیفه ­ای به طور مؤثر و کارا به چالش­ها و مشکلات بازار پاسخ می­دهد(گایور و همکاران، ۲۰۱۱).

تعریف عملیاتی:

برای اندازه ­گیری این متغیر از شاخص­ های مقابل استفاده شده است:اصرار تامین کنندگان در به روز بودن در کسب و کار الکترونیکی، اصرار داشتن مشتری به پیاده سازی کسب و کار الکترونیکی، سرمایه گذاری در کسب و کار الکترونیکی برای ماندن در عرصه­ رقابت.

۱-۸-۴)قابلیت بازاریابی الکترونیکی:

تعریف مفهومی:

قابلیت بازاریابی الکترونیکی نشان دهنده شایستگی شرکت در استفاده از اینترنت و سایر فن آوری های اطلاعاتی به منظور تسهیل در تعامل با مشتریان است. طبق نظر برودی و همکاران(۲۰۰۷)، تکنولوژی های بازاریابی الکترونیکی فراتر از تبلیغات مبتنی بر اینترنت و ارتباطات می‌باشد که شامل؛ مدیریت ارتباط با مشتری، فعالیت­های فروش، تحقیقات بازاریابی و برنامه ریزی است(برودی و همکاران، ۲۰۰۲).

تعریف عملیاتی:

برای اندازه ­گیری این متغیر از شاخص­ های مقابل استفاده شده است: منابع تکنولوژی، منابع انسانی، منابع کسب و کار.

• • 1. عملکرد مرتبط با مشتری

تعریف مفهومی:

عملکرد مشتری به عنوان عملکردی مفهوم­سازی می­گردد که می ­تواند به وسیله­ روابط مستمر میان مشتری و یک نام و نشان تجاری بیشتر شود. عملکرد مشتری شامل جذب مشتری، نگهداری مشتری، رضایت مشتری، آگاهی از نام ونشان تجاری، تصویر نام­ونشان تجاری، عملکرد مرتبط با رابطه نام و نشان تجاری و مانند آن می­ شود(لی و دیگران، ۲۰۰۸).

تعریف عملیاتی:

برای اندازه ­گیری این متغیر از شاخص­ های مقابل استفاده شده است: رضایتمندی مشتری، وفاداری مشتری.

۱-۸-۶)عملکرد سازمانی

تعریف مفهومی:

عملکرد سازمانی به عنوان شاخصی است که میزان دستیابی یک شرکت به اهداف خود را مورد سنجش قرار می‌دهد. هانکوک اعلام می‌کند که سازمان ها در سنجش عملکرد خود از اواسط دهه ۱۹۹۰ از شاخص های متنوعی همچون نرخ رشد سود، نرخ رشد دارایی های کلی و خالص، بازده فروش، بازده حقوق صاحبان سهام، رشد سهام بازار، تعداد محصولات جدید، بازده دارایی ها و … استفاده می‌کنند که تقریباً تمام این شاخص ها مربوط به مباحث مالی است از این رو برخی دیگر از صاحب نظران علاوه بر سنجه های مالی به عوامل دیگری نیز توجه کرده‌اند، مثلاً لی و کوی جهت سنجش عملکرد سازمانی از چهار شاخص مالی، سرمایه معنوی، منافع ملموس و منافع ناملموس استفاده کردند(مشبکی، بستام و ده یادگاری، ۱۳۹۱).

تعریف عملیاتی:

برای اندازه ­گیری این متغیر از شاخص­ های مقابل استفاده شده است:داشتن عملکرد بهتر در رابطه با بازگشت سرمایه نسبت به رقبا، داشتن عملکرد بهتر در رابطه با وضعیت هزینه نسبت به رقبا، داشتن عملکرد بهتر در رابطه با سودآوری نسبت به رقبا،

۱-۸-۷)آشفتگی بازار:

تعریف مفهومی:

آشفتگی بازار به سطح ناپایداری در محیط خارجی اشاره دارد که شرکت­ها را مجبور می­ کند تا استراتژی­هایشان را در مواجه با نیازهای متغیر مشتریان، تغییر دهند(گلدن^[۴] و همکاران، ۱۹۸۵).

تعریف عملیاتی:

برای اندازه ­گیری این متغیر از شاخص­ های زیر استفاده شده است: تغییر در ترجیحات مصرف­ کنندگان در طول یک دوره زمانی، تمایل مصرف­ کنندگان برای دستیابی به یک کالای جدید، حساسیت یا عدم حساسیت مصرف­ کنندگان نسبت به قیمت، تمایل مصرف­ کنندگان جدید به استفاده از محصولات متفاوت با سلایق مصرف­ کنندگان فعلی، وابستگی بیش از حد به مصرف­ کنندگان وفادار در طی دوران گذشته.

۱-۸-۸)شدت رقابت

تعریف مفهومی:

شدت رقابت به گسترش رقابت میان بازیگران مختلف در صنعت اشاره دارد. بر طبق دیدگاه پورتر^[۵](۱۹۸۰)، شدت رقابت برای تعیین سودآوری شرکت در صنعت مهم است. سطح شدت رقابت تعیین کننده انتخاب شرکت برای اقدامات و پاسخ­های استراتژیکی است(چن و میلر^[۶]، ۱۹۹۴).

تعریف عملیاتی:

برای اندازه ­گیری این متغیر از شاخص­ های زیر استفاده شده­است: شدت رقابت در نوع صنعت، تعداد رقبای موجود در نوع صنعت، سرعت رقبا در ‌پاسخ‌گویی‌ به تغییرات محیطی، رقابت بر سر قیمت در نوع صنعت، ظهور رقبای جدید و میزان قدرت یا ضعف رقبا.

۱-۸-۹) شرکت­های کوچک و متوسط

تعریف مفهومی: