الیزابت اسکارون و آنا دندی (۲۰۰۲) رابطه بین خود متمایز سازی ، دلبستگی بزرگسالی و کنترل تلاش مدار را روی نمونه ۲۲۵ نفری بزرگسال برسی نمود. نتایج نشان داند که خود متمایز سازی به طور بی نظیری کنترل تلاش مدار بیشتری را پیش‌بینی می کند. یافته ها نشان داده است که بین تمایز یافتگی والدین و سطوح شدیدی از مشکلات نوجوانان ارتباط وجود دارد.

نتایج پژوهش های اسکورن (۲۰۰۰) ارتباط بین تمایز یافتگی و اضطراب را نشان دادند. آن ها یافتند که پویایی های خانواده های در هم آمیخته ، که با وابستگی عاطفی ،کمبود خود مختاری و نزدیکی شدید (حمایت زیاد) مشخص می شود ممکن است حسی از گیجی ، استرس ها ، اضطراب ها در اعضای خانواده ایجاد کند.

گاوازی^[۵۸] و همکارانش در سال(۱۹۹۲) دریافتند سطوح تمایز یافتگی خانواده ، بلوغ روانشناختی نوجوانان و سطوح عملکرد ناکارآمد آن ها را پیش‌بینی می‌کند ، علاوه بر این گاوازی در سال ۱۹۹۳ ارتباط بین سطوح تمایز یافتگی و تفاوت هایی در شدت سطوح را از طیفی از مشکلات ارائه شده شامل اختلال‌های در سیستم خانواده ، مشکلاتی در ارتباط با مدرسه ، مشکلات درسی ، مشکلات فردی و فعالیت های غیر قانونی پیدا کرد. او همچنین گزارش داد که تمایز یافتگی پایین و حمایت کم به طور معنا داری سطوح افسردگی نوجوانان را پیش‌بینی می‌کند. تمایز یافتگی خانواده سطوحی از ترسها ، نگرانی ها و اضطراب ها ی صفت و حالت را پیش‌بینی می‌کند(گاوازی ، ۱۹۹۳ ، گوتلر و سولومون ، مک کنری^[۵۹] ،۱۹۹۴ ، تامسون ، فراید لندر ، به نقل از پاپکو ،۲۰۰۲).

فصل سوم

مقدمه

در این فصل ضمن ارائه طرح کلی پژوهش ، به معرفی جامعه آماری ، نمونه ، روش نمونه گیری و چگونگی جمع‌ آوری داده ها می پردازیم سپس ابزار پژوهش و مراحل ساخت آن ، شیوه ی اجرای پژوهش و روش های آماری تجزیه تحلیل داده ها مورد برسی قرار می‌گیرد.

طرح کلی پژوهش

این پژوهش از نوع توصیفی (غیر آزمایشی ) همبستگی است.

جامعه ی آماری

جامعه آماری این پژوهش را دانش‏آموزان دختر مقطع راهنمایی و مادرانشان در شهرستان مهردشت (اصفهان) در سال ۹۱ تشکیل داده‌اند که تعداد آن ها ۴۰۰ نفراست.

روش نمونه گیری

در این پژوهش ۲ نمونه خواهیم داشت :

۱- از بین مدارس شهرستان مهردشت ۴ مدرسه انتخاب گردیده است که از هر مدرسه به روش تصادفی ۲۰۰ دانش آموز انتخاب شده اند.

۲- ۲۰۰ نفر مادران همین دانش آموزان

حجم نمونه

الف ) ۲۰۰ نفر از دانش آموزان دختر

ب ) ۲۰۰ نفر از مادران همین دانش آموزان

فرایند اجرای پژوهش

بعد از دریافت مجوز از طرف دانشگاه و اخذ معرفی نامه جهت انجام پایان نامه و هماهنگی که با مدیریت آموزش و پرورش در خصوص انجام این پژوهش صورت گرفت ، ۴ مدرسه جهت انجام پژوهش به صورت تصادفی انتخاب گردید. با هماهنگی مدیران در هر یک از مدارس، فهرستی از اسامی دانش آموزانی که مادرانشان تحصیلات دیپلم و دیپلم به بالا داشتند، تهیه شد. سپس از فهرست تهیه شده ، ۲۰۰ نفر دانش آموز و مادرانشان به صورت تصادفی شدند . پرسش نامه های ( تعارض والد_ فرزندی و مسئولیت پذیری نوجوانان ) در اختیار دانش آموزان قرار گرفت تا پاسخ دهند. همچنین از مادران این دانش آموزان درخواست شد در جلسات اولیا و مربیا شرکت نمایند و به پرسش نامه خود متمایز سازی پاسخ دهند.

ابزار پژوهش

پرسشنامه خود متمایزسازی:

فرم اولیه این پرسشنامه توسط اسکورن و فراید لندر^[۶۰] تهیه و آزمون‌های نهایی توسط جسکون در ۴۶ آیتم بر مبنای نظریه بوئن ساخته شده است، و در سال ۲۰۰۳ توسط اسکورن و اسمیت تجدید نظر شد. این پرسش‌ نامه به صورت خود گزارشی است و به منظور سنجش تمایزیافتگی افراد به کار می‌رود. تمرکز اصلی آن روی ارتباطات مهم زندگی و روابط افراد با خانواده‌ اصلی است (اسکورن ۲۰۰۳، به نقل از اسکیان ۱۳۸۴).

این پرسش نامه با مقیاس لیکرت در یک طیف ۶ گزینه ای درجه بندی شده است. همچنین دامنه نمرات برای کل آزمون بین ۴۶ تا ۲۷۶ می‌باشد.

روایی و پایایی: از نظر پایایی ضریب آلفای کرونباخ گزارش شده توسط اسکورن و فراید لندر ۸۸% است. اسکیان (۱۳۸۴) پرسشنامه مذکور را روی ۲۶ نفر از دانش‌آموزان دبیرستان اجرا کرد و پایایی آن با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ ۸۱% محاسبه شده است. یونسی در سال ۸۵ پرسشنامه مذکور را هنجاریابی کرد و ضریب پایایی را ۸۵% و روایی محتوایی آن را از روش همسانی درونی ۸۳% گزارش کرد.

پرسش نامه تعارض والد- فرزند:

این پرسشنامه دارای ۱۵ سوال است که سه راهبرد حل تعارض، استدلال، پرخاشگری کلامی، پرخاشگری فیزیکی را می‌سنجد و توسط موری ای- اشتراس^[۶۱] تهیه شده است این مقیاس دارای ۳ فرم است: تعارض با پدر، تعارض با مادر، تعارض با برادر یا خواهر در پژوهش حاضر از فرم تعارض با مادر استفاده شده است. در این فرم ۵ سوال اول پرسشنامه استدلال، ۵ تا سوال دوم پرخاشگری کلامی، و ۵ سوال سوم پرخاشگری فیزیکی را می‌سنجد. ( ثنایی، ۱۳۷۹).

پایایی، روایی: پژوهش‌های متعددی، همسانی درونی خرده مقیاس‌های استدلال، پرخاشگری کلامی و پرخاشگری فیزیکی را تأیید می‌کند. دامنه ضریب آن‌ ها کرونباخ مقیاس استدلال بین ۴۲% تا ۷۶%، مقیاس پرخاشگری کلامی بین ۶۲% تا ۸۸% و برای خرده مقیاس‌های پرخاشگری فیزیکی بین ۴۲%تا ۹۶% به دست آمده است(ثنایی، ۱۳۷۹). این پرسشنامه توسط زابلی (۱۳۸۳) بر روی ۴۶ نفر اجرا گردید و پایایی آن برای کل آزمون ۷۴% بر روی خرده مقیاس استدلال ۵۸% پرخاشگری کلامی ۶۵% و پرخاشگری فیزیکی ۸۲% برگزار شده است. همچنین پرسشنامه توسط مرادی (۱۳۸۴) یک بار بر روی ۱۰۰ نفر اجرا گردید و پایایی آن برای کل آزمون ۷۸% و برای خرده مقیاس استدلال ۷۰% پرخاشگری کلامی ۷۴% و پرخاشگری فیزیکی ۸۱% به دست آمد. همچنین مرادی (۱۳۸۴) پرسشنامه را برای بار دوم بر روی ۶۰ نفر دیگر اجرا نمود و پایایی اجرا شد با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۷۲% برای کل آزمون برای خرده مقیاس استدلال ۶۱% پرخاشگری کلامی ۶۹% و پرخاشگری فیزیکی ۷۶% گزارش ‌کرده‌است. وی روایی به دست آمده را با بهره گرفتن از نظرات متخصصین مشاوره تعیین نمود. همچنین لطفی (۱۳۸۵) این مقیاس را بر روی ۱۲۰ نفر از نوجوانان دختر اجرا و با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ ضریب همسانی روی آن را محاسبه نموده است. وی این مقدار را در خصوص خرده مقیاس استدلال ۷۳% پرخاشگری کلامی ۸۵% پرخاشگری فیزیکی ۸۰% و کل آزمون ۷۹% گزارش نموده است.

روش نمره گذاری

سوالات پرسشنامه دارای پنج درجه (خیلی کم تا خیلی زیاد )هستند. نمرات بالا در هر مقیاس، نشانه ی تعارض در آن مقیاس می‌باشد(ثنایی ،۱۳۷۹) .