۱-۴- اهداف تحقیق

۱-۴-۱- اهداف علمی تحقیق

1. 1. تبیین رابطه بین کیفیت سود مبتنی بر مدل لئوز و همکاران (۲۰۰۳) و تغییرپذیری بازده سهام.

1. 1. تبیین رابطه بین کیفیت سود مبتنی بر مدل بارتون و سیمکو(۲۰۰۲) و تغییرپذیری بازده سهام.

1. تبیین رابطه بین کیفیت سود مبتنی بر مدل ریچاردسون (۲۰۰۴) و تغییرپذیری بازده سهام.

۱-۴-۲- اهداف کاربردی تحقیق

با توجه به اینکه این تحقیق از نوع تحقیق کاربردی می‌باشد لذا نتایج حاصل از آن بایستی مورد استفاده اشخاص فعال در جامعه قرار گیرد. زیرا در غیر اینصورت هیچ گونه توجیه جهت اجرای آن وجود نخواهد داشت.

در همین راستا با توجه به اینکه این پژوهش به بررسی رابطه کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد، لذا استفاده کنندگانی به شرح زیر می‌توانند از نتایج تحقیق استفاده نمایند:

۱٫سرمایه گذاران (بالقوه و بالفعل) و تحلیل گران، و مدیران شرکت‌های سرمایه گذار در بورس تهران

۲٫ سازمان بورس اوراق بهادار تهران

۳٫ سازمان حسابرسی

۴٫اساتید، دانشجویان و محققین مالی و حسابداری و اقتصادی

۱-۴-۳- هدف آرمانی تحقیق

هدف آرمانی این تحقیق، حل مسائل و مشکلات در زمینه کیفیت گزارشگری مالی و کیفیت سود و همچنین غنی سازی ادبیات در زمینه‌های یاد شده در ایران می‌باشد.

۱-۵- سوالات تحقیق

۱-۵-۱- سئوال اصلی

سؤال اصلی تحقیق این است که با افزایش (کاهش) کیفیت سود، تغییرپذیری بازده سهام چه روندی را در بازار سرمایه ایران طی خواهد نمود؟

۱-۵-۱- سئوالات فرعی

1. 1. بین کیفیت سود مبتنی بر مدل لئوز و همکاران (۲۰۰۳) و تغییرپذیری بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران چه رابطه ای وجود دارد؟

1. 1. بین کیفیت سود مبتنی بر مدل بارتون و سیمکو (۲۰۰۲) و تغییرپذیری بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران چه رابطه ای وجود دارد؟

1. بین کیفیت سود مبتنی بر مدل ریچاردسون (۲۰۰۴) و تغییرپذیری بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران چه رابطه ای وجود دارد؟

۱-۶- فرضیه‌های تحقیق

با توجه به مطالبی که در بیان مسأله اشاره گردید، فرضیه های زیر مطرح می شود تا اطلاعات بر مبنای آن ها جمع‌ آوری و سپس نسبت به رد یا عدم رد فرضیه‌ها اقدام گردد.

1. 1. بین کیفیت سود مبتنی بر مدل لئوز و همکاران (۲۰۰۳) و تغییرپذیری بازده سهام رابطه وجود دارد.

1. 1. بین کیفیت سود مبتنی بر مدل بارتون و سیمکو (۲۰۰۲) و تغییرپذیری بازده سهام رابطه وجود دارد.

1. بین کیفیت سود مبتنی بر مدل ریچاردسون (۲۰۰۴) و تغییرپذیری بازده سهام رابطه وجود دارد.

۱-۷- قلمرو تحقیق

۱-۷-۱- قلمرو مکانی

قلمرو مکانی تحقیق، کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ‌می‌باشد و دلایل انتخاب آن به شرح زیر است :

1. 1. دسترسی به اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار امکان پذیر است.

1. 1. معیارها و ضوابط خاصی برای پذیرش و ادامه فعالیت شرکت‌ها در بورس و نحوه گزارشگری مالی آن ها وجود دارد. از این رو به نظر می‌رسد اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی این شرکت‌ها از اعتبار لازم برخوردار و همگن تر باشد.

۱-۷-۲- قلمرو زمانی

دوره مورد مطالعه از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۸۹ به مدت ۵ سال می‌باشد.

۱-۷-۳- قلمرو موضوعی تحقیق

قلمرو موضوعی تحقیق محدود به بررسی رابطه کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

۱-۸- تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی

۱-۸-۱- کیفیت سود

واژه کیفیت سود به تنهایی مفهوم خاصی ندارد و با تفاسیر مختلفی مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد و مفهوم نسبتاً مبهمی است و تعاریف مختلفی از کیفیت سود به عمل آمده است.

روساین وهمکارانش^[۹] (۱۹۹۹) سودی را باکیفیت می‌داند که پایدارتر است. از دیدگاه ریچاردسون و همکارانش^[۱۰] (۲۰۰۱)، کیفیت سود درجه ثبات عملکرد عایدات در دوره های آتی است. تعریف بنیش و وارگاس^[۱۱] (۲۰۰۲) از کیفیت سود، احتمال پایداری عایدات جاری در آینده است. پنمن و ژانگ^[۱۲] (۲۰۰۲)، کیفیت سود را توانایی سود در نشان دادن عایدات آتی تعریف می‌کند. از دیدگاه هاج^[۱۳] (۲۰۰۳) کیفیت سود درجه تفاوت سود خالص گزارش شده از عایدات واقعی است. تعریف میخائیل و همکارانش^[۱۴] (۲۰۰۳) از کیفیت سود عبارت از درجه ارتباط عایدات گذشته یک شرکت با جریان نقد آتی آن است. یکی از دلایل احتمالی تنوع در تعاریف به عمل آمده از کیفیت سود می‌تواند نگاه­های متفاوت پژوهش­گران به جنبه‌های گوناگون این مفهوم باشد، به همین دلیل موضوع کیفیت سود، موضوعی پیچیده به شمار می رود که تاکنون هیچ پژوهش­گری نتوانسته است تعریفی واحد و شاخصی کامل برای آن ارائه نماید (کرمی، تاجیک و مرادی، ۱۳۸۵).

۱-۸-۲- تغییرپذیری بازده سهام

تغییرپذیری بازده سهام عبارت است از، واریانس بازده سهام حاصل از بازده های ماهانه در طول یکسال مالی.

۱-۸-۳- بازده سهام

بازده سهام در طی یک دوره، در بر گیرنده تمامی مزایایی است که به دارنده آن سهم تعلق می‌گیرد. بازده سهام موارد زیر را شامل می شود: تفاوت قیمت سهام در ابتدا و انتهای دوره، سود نقدی هرسهم، مزایای ناشی از افزایش سرمایه به صورت حق تقدم خرید سهام و سود سهمی (مدرس و همکاران، ۱۳۸۲).

VAR: تغییرپذیری بازده سهام است که عبارت است از واریانس بازده سهام حاصل از بازده های ماهانه در طول یکسال مالی.

فرمول محاسبه بازده ماهانه سهام به صورت زیر خواهد بود:

r_it

که در آن P_t و P_t-1 قیمت سهم در پایان و ابتدای دوره t ، αدرصد افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی و ß درصد افزایش سرمایه از محل اندوخته، C قیمت پذیره نویسی یک سهم جدید طی دوره t هستند (یحیی زاده فر، ۱۳۸۹).

۱-۸-۴- جریان‌های نقدی عملیاتی (استاندارد حسابداری‌ شماره‌ ۲)

جریان‌های‌ وجه نقد ناشی از فعالیت‌های‌ عملیاتی‌‌: در این‌ استاندارد شامل‌ جریان‌های‌ نقدی‌ ورودی‌ و خروجی‌ ناشی از فعالیت‌های‌ عملیاتی‌ (به‌ شرح‌ تعریف‌ مندرج‌ در بند زیر) و نیز آن‌ دسته‌ از جریان‌های‌ نقدی‌ است‌ که‌ ماهیتاً به‌ طور مستقیم‌ قابل‌ ارتباط‌ با سایر طبقات‌ جریان‌های‌ نقدی‌ صورت‌ جریان‌ وجوه نقد نباشد .