ب) کلیشه های منفی : زن باید در خانه بنشیند و خانه داری کند ، ارتقاء او خیانت به نسل آینده است. هرگز نباید زیر دست زن کار کرد ، همواره باید مردان در موقعیتی بالاتر از مردان کار کنند(ناجی راد ،۱۳۸۲).

سقف شیشه ای: پدیده عدم توفیق زنان در دستیابی به سطوح عالی مدیریت را به اصطلاح سقف شیشه ای می‌گویند (ویر ، ۲۰۰۷).

۱-۵ فرضیه های پژوهش

فرضیه اصلی : عوامل اجتماعی ، فرهنگی ، روانی – شخصیتی و تضاد و کار خانواده نابرابری جنسیتی از جمله دلایل عدم ارتقای شغلی بانوان در پستهای اختصاصی در سازمان های دولتی است.

۱-۵-۱ فرضیه های فرعی

1. 1. تبعیض و نابرابری جنسیتی موجب در عدم ارتقاء شغلی زنان می شود .

1. 1. عوامل اجتماعی جامعه موجب در عدم ارتقاء شغلی بانوان می شود .

1. 1. تضاد کار و خانواده موجب در عدم ارتقاء شغلی زنان می شود .

1. نگرشهای فرهنگی جامعه موجب در عدم ارتقاء شغلی زنان به سطوح مدیریت بالاتر می شود .

۵- ویژگی‌های شخصیتی و روانی زنان موجب در عدم ارتقاء شغلی آنان به سطوح مدیریت بالاتر می شود.

۱-۶ اهداف پژوهش

هدف کلی: شناسایی دلایل عدم ارتقای شغلی بانوان در پستهای اختصاصی در سازمان های دولتی

۱-۶-۱ اهداف فرعی

1. 1. شناسایی عوامل مربوط به تبعیض و نابرابری جنسیتی بر عدم ارتقای شغلی بانوان در پستهای اختصاصی در سازمان های دولتی .

1. 1. شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر بر عدم ارتقای شغلی بانوان در پستهای اختصاصی در سازمان های دولتی .

1. 1. شناسایی عوامل مربوط به تضاد کار و خانواده بر عدم ارتقای شغلی بانوان در پستهای اختصاصی در سازمان های دولتی .

1. شناسایی عوامل فرهنگی مؤثر بر عدم ارتقای شغلی بانوان در پستهای اختصاصی در سازمان های دولتی

۵- شناسایی عوامل شخصیتی و روانی مؤثر بر عدم ارتقای شغلی بانوان در پستهای اختصاصی در سازمان های دولتی .

۱-۷ تعریف متغیر ها

۱-۷-۱ تعریف مفهومی

عوامل فرهنگی : مفهومی است که برای توصیف جنبه‌های نهادی و آموخته در جوامع انسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد . به تعبیر جامعه شناختی ، فرهنگ شیوده عمومی زندگی گروه یا گروه هایی از مردم است که عناصری از قبیل عادات ، اعتقادات ، سنت‌ها ، ارزش‌ها و نقطه نظر مشترک آن ها را به یکدیگر پیوند می‌دهد و وحدت اجتماعی ویژه ای به وجود می آورد ( شایان مهر ، ۱۳۷۹ : ۶۷ )


تبعیض و نابرابری جنسیتی: نوعی تفکر است که همه زنان را یکسان فرض کرده و بین آن ها تفاوتی قائل نمی شود (ورس،۱۹۹۸) . به علت رواج تبعیض جنسیتی افراد به طور عموم معتقدند که مردان و زنان از بسیاری جهت ها مانند خصیصه های شخصیتی ، ویژگی های فیزیکی ، رفتار های نقش و موقعیت های شغلی با یکدیگر متفاوتند از آنجا که ویژگی های جنسیتی (حداقل تا حدی) در جهان یکسان است ، کلیشه های جنسیتی و فرض های به دست آمده از آن ها بر سایر ویژگی ها تقدم پیدا ‌کرده‌است(لمونس،۲۰۰۳).

تضاد کار و خانواده: انعطاف پذیری در کار یکی از عوامل است که زنان به آن نیازمند ند تا بتوانند میا مسئولیت های کاری و خانوادگی خود تناسب ایجاد کنند (ماتیس ،۲۰۰۴)، زنانی که مسئولیت مراقبت از کودکان را بر عهده دارند ، اغلب انعطاف پذیری لازم را برای کار در بعد ظهر و خارج از ساعتهای اداری ندارند ، ‌بنابرین‏ از بسیاری از الزامات غیر رسمی محروم می مانند حتی اگر این امکان را هم داشته باشند تصور نمی رود بتوانند اضافه کاری داشته باشند در این صورت از انتصاب به مقامات بالاتر و ارتقائ کنار گذاشته می‌شوند (ناف،۱۹۹۴).

ویژگی های شخصیتی

عبارت است از مجموع فاکتور هایی که تعیین کننده شخصیت فرد می‌باشند از جمله درونگرای / برون گرای، هیجانی / غیر هیجانی ، فعال/ منفعل (مدی^[۶]،۱۹۹۵)

عوامل اجتماعی

عبارت است عوامل سازمانی و محیطی رفتار افراد را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

پست مدیریت: حدود ۹۶ درصد از مدیران زن ، به کار گیری روش مدیریت خاصی راکه مطلوب مدیران باشد به عنوان عامل پیشرفت کاری ذکر کرده‌اند ، آن ها مجبور هستند فرهنگ و محیطی مردانه را بپذیرند و با پدیده ای سرو کار داشتند که اغلب به عنوان الگوی مدیریت مردانه مطرح می شود. آن ها اذعان داشتند که الگوهای موجود در مدیریت سرشار از خصوصیات و روش های مردانه است این الگو زنان را بر سر دو راهی قرار می‌دهد اگر روش های زنانه مدیریت را به کار بگیرند ممکن است به آن ها به چشم مدیر موفق نگاه نکنند و اگر روش های مردانه را ‌بپذیرند ، ممکن است از آن ها انتقاد شود که مگر زن نیستند (زمانی و امینی ،۱۳۷۹).

مردگرایی در جامعه

وجود جوامع مرد سالار به گسترش فرهنگ های مردانه در سازمان ها دامن می زند ، زیرا سازمان از افراد و گروه هایی تشکیل می شود که از بطن جامعه بیرون می‌آیند و زمانی که یک جامعه دارای فرهنگ مرد سالاری باشد به طور قطع سازمان های آن مرد سالار خواهمد شد ، در فرهنگ مرد سالاری مردان می‌توانند با اعمال زور و فشار یا با به کار گیری سنت‌ها و آیین ها و مراسم و قوانین و مقررات آداب معاشرت ، آموزش و تقسیم کار و حتی زبان را تعیین کنند که زنان چه نقشی را می‌توانند ایفا کنند(احمدی و گروسی ،۱۳۸۳).

۱-۷-۲ تعریف عملیاتی

مسئولیت های خانوادگی : منظور از این متغیر وظایف و مسئولیت های چون نگهداری از بچه ها شوهر داری ، رسیدگی به امور منزل هم چون پختن ، نظافت خانه ، ظروف ، لباس ها و غیره است .

ویژگی های جسمی و جنسیتی: در این تحقیق منظور صفات کلیشه ای چون ضعف جسمانی ، عاطفی بودن ، محافظه کاری ،اعتماد به نفس پایین و برخی صفات دیگر است که معمولا به زنان نسبت داده می شود.

وضعیت حاکم بر جامعه : منظور شرایطی است که امروزه بر جامعه ایران حاکم است ، از جمله بی کاری فزاینده ، تعداد کم زنان در پست های بالای سازمانی ، اعتقاد به کم بودن سواد و تجربه زنان ، راحت تر بودن مدیران مرد با کارکنان مرد و غیره است.

ـ ویژگی‌های شخصیتی: در این تحقیق منظور صفات کلیشه‌ای چون عاطفی بودن، محافظه‌کاری، اعتماد به نفس پایین و برخی صفات است که معمولاً به زنان نسبت می‌دهند.

عوامل فرهنگی : عوامل فرهنگی شامل عرف و ارزش‌های موجود در یک فرهنگ ، سنت ها و آیین ها و ویژگی های از جمله مرد گرایی در جامعه و … می‌باشد .

فصل دوم

ادبیات و پیشینه پژوهش

۲-۱ مبانی نظری